1941-1945… Тыыннаахтар умнубат сыллара. Төрөөбүт Ийэ дойдуларын өстөөхтөн көмүскүү уоттаах сэриигэ Чыамайыкыттан барыта 110 киһи кыттыбыт. 44 киһи сэрии толоонугар хаалбыт, оттон 66 киһи тыыннаах эргиллэн кэлбит.
Олортон биирдэстэрэ — мин хос эһэм (эһэбинэн) Афанасий Степанович Дьячковскай-Хараарбах. Кини уһун курбалдьыйбыт уҥуохтаах, бэйэтигэр сөп эттээх, кыайыгас-хотугас, булугас өйдөөх, сүрдээх көхтөөх, дьону кытта тапсан үлэлиир. Күҥҥэ гааттан түспэт бастыҥ от охсооччу. Бэртээхэй булчут, сааһыт. Куһу олус үчүгэйдик күөрэтэр эбит. Оннооҕор сайын ыһыахха нэһилиэк дьоно сиир куһун бултатар эбиттэр.
Эһэм III Белорусскай фронт 208 стрелковай полкаҕа түбэспит. Элбэх табаарыстаммыт. Армияҕа инники фроҥҥа походнай кухняҕа сылдьыбыт. Иккитэ халымырдык бааһырбыт.
Сэрии былаһын тухары поварынан сулууспалаан 1946 сыллаахха дойдутугар тыыннаах эргиллэн кэлбит.
Сэрии туһунан араас быһылааны кэпсиир эбит да, 2 түгэн суруллан хаалбытын буллубут, 4 түгэни ыйыталаһан биллибит: “Төһө да тыа уола буолларбын, син оччотооҕу ыччат сиэринэн, Ийэ дойдуга ытык иэспин толорон кэлбитим” – диэн кэпсиир эбит.
Афанасий Степанович Кенигсберг, Каунас, Вильнюс куораттары босхолоспут. Сэриини Пруссияҕа түмүктэспит. “За отвагу”, “Кенигсберы ылыы иһин”, “Германияны кыайыы иһин”, “Аҕа дойду улуу сэриитин сылларыгар килбиэннээх үлэтин иһин” мэтээллэринэн наҕараадаламмыт.
Сиһилии видео-матырыйаалбытыгар көрүҥ:
https://vk.com/wall97384707_442
Настя Романова, 9 кылаас, «Проба пера» юнкора, Чыамайыкы, Мэҥэ Хаҥалас
Видеоҕа 4 кылаас үөрэнээччитэ Дима Кириллин уруһуйдара