Саха сиригэр XX үйэ рекордсмен ыанньыксытынан биллэр, туруу улууһут Павел Петрович Шарин 15 сыл үлэлээбит сайылыгар Моҕоллойго биһиги атах тэпсэн олорон сэһэргэстибит. Биһиги кэпсэтиибит эргиллибэт эдэр саас кэмиттэн саҕаланна.
— 40 сыл анараа өттүгэр мин 30 саастаахпын. Ол рекордуҥ биир күнүнэн кэлбэт ээ. Бу элбэх сүөһүнү иитии, көрүү-харайыы үлэтиттэн тахсар. Манна аҕа саастаах табаарыстарыҥ үлэлэрин тэрээһинэ эмиэ киирэр. Холобура, Мэҥэ Хаҥаласка, племенной үлэ олохтоммута 60 сыла буолла. Ол холобура, ынах түөрт көлүөнэтигэр кини төрдө-ууһа көстөн, дьэ төһөнү биэрбитэ көстөр. Мин түөрт көлүөнэ ынаҕын иитэн, улаатыннаран, холобур, тиҥэһэттэн саҕалааммын, 6075 киилэ үүтү ыабытым. Ол барыта туох баар совхоз ис-тас үлэһиттэрэ, механизатордара, отчуттара, масчыттара, бригадирдара, туох баар тэрээһин түмсэн, ити барыта күөрэйэн тахсар буоллаҕа. Онон ити аҥаардас мин эрэ үлэм буолбатах. Сүөһү 60% үүтэ аһыттан тутулуктаах уонна племенной үлэттэн. Биллэн турар, үлэҕэ олох эппиэтинэстээхтик сыһыан ирдэнэр: биир бириэмэни тутуһан, ынаҕы биир кэмҥэ аһатан, оччоҕо биирдэ эрэ үрдүк көрдөрүүгэ тахсаҕын. Уонна үлэни таптыахха наада. Билигин саныыбын ээ, мин сүүрүк да буолбат, ырыаһыт да буолбат дьылҕалаах, айылҕаттан сүөһүгэ сыһыаннаах төрөөбүппүн диэн. Холобур, сүөһүнү көрдөхпүнэ, билигин наһаа үчүгэйдик үөрэбин ээ, ис сүрэхпиттэн үөрэбин, — диэн Павел Петрович кэпсээнин саҕалыыр.
— Павел Петрович, сүөһүнү иитии доруобуйаҕа туох туһалааҕый?
— Сүөһү тыыннаах барометр. Чахчы ити барыта айылҕаттан тутулуктаах, биһиги бары айылҕалыын ситимнээхпит. Ынах үүтэ күн-дьыл туругун кытары ыкса сибээстээх. Холобура, былыкка-хаарга намтыыр. Ону ыанньыксыт, кэлин уопутурдаҕына, барытын билэр. Манна эбии аһылыгын эбэн-көҕүрэтэн биэрэҕин. Улахан ыарыы кэмигэр (хамсык) фермалар барахсаттар кэм тулуспуттара, улаханнык ыалдьыбатахтара. Сүөһү киһиэхэ сыстыгас буолар. Аны сөбүлүүр-сөбүлээбэт киһилээх. Сылгы эмиэ оннук. Бииргэ алтыһан сырыттахха, сүөһү эйиэхэ сыстар. Сүөһү — айылҕа оҕото. Тыынар-тыыннаах барыта айылҕаны кытары ситимнээхпит. Онон киһи айылҕаҕа чугастык сылдьара үчүгэй.
Павел Петрович Шарин бүгүн, от ыйын 25 күнүгэр, сайылыгар Моҕоллойго 70 сааһыгар хаарыгар үктэммит ытык сааһын бэлиэтиир түһүлгэтигэр бар дьонун муста. Өссө төгүл Саха сирин чулуу үлэһитин, ыччакка холобур буолар настаабынньык үтүө киһини Павел Петровиһы эҕэрдэлиибит!
Сиһилии кэпсэтиибитин видеоҕа көрүҥ:
Алгыс ПОПОВ.
Видеоҕа уһулла, таҥна Надежда СМЕТАНИНА.
Төхтүр орто оскуолатын эдкордара, Мэҥэ Хаҥалас.
keskil14.ru