Биһиги оскуолабытыгар күһүн аайы үгэскэ кубулуйбут алын кылаас уонна 5-с кылаас үөрэнээччилэрин түмэр «Туос» тэрээһин саҕаланна.
Буоларын курдук, быйыл алын кылааһы бүтэрбит 5-с кылаастарбыт туос үлэтигэр бүтэһик кыттыылара. Биһиги эмиэ бу үлэни алын кылаастан саҕалаан 5-с кылааска диэри бары ааспыппыт. Эһиилги сылтан кинилэр улахан үлэҕэ, нэһилиэккэ туһаны аҕалар дьарыкка көһүөхтэрэ. Онон «Туос» тэрээһин улахан үлэҕэ бэлэмнэнии буолар.
Быйыл 5-с кылааска 11 оҕо — 8 кыыс, 3 уол — үөрэнэр. Кылаас салайааччыта — саха тылын уонна литэрэтиирэтин учуутала Галина Николаевна Бандерова. Кини төрүт үгэстэри оҕолорго иҥэриигэ, үөрэтиигэ күүскэ үлэлиир.


Бу хомуйбут туоспутун нэһилиэкпит ытык кырдьаҕастарыгар, оскуолабыт бэтэрээн үлэһиттэригэр бэлэх уунабыт. Бу биһиги төрөөбүт дойдубутугар тапталбыт, айылҕабытын ыраастык тутар, ытык дьоммутугар махталбыт бэлиэтэ. Кинилэр үтүө үлэлэрин, олоххо дьулуурдарын хаһан да умнубаппыт. Кинилэр биһиэхэ үтүө холобур буолаллар.
Төһө да билигин бары газ ситимигэр холбонон олордорбут, туос олоххо наадалааҕын билэбит. Саастаах дьон: «О, туос кэлбит! Баанньыкка, оһоххо күүскэ туттабыт!» – диэн олус үөрэллэр.
Хас биирдии хомуйбут туоспут – кырдьаҕастарбыт олоҕун чэпчэтэргэ, кинилэргэ сылааһы бэлэхтииргэ аналлаах.
Бу курдук оскуолабыт алын кылаастара уонна 5-с кылаастарбыт урукку үгэстэри умнубат буоларга, нэһилиэкпитигэр көмөлөһөргө үөрэнэллэр. Бу үлэ биһигини биир сомоҕо оҥорор, дойдубут кэскилигэр кылааппытын киллэрэр.
Аристарх ЛУКИН, Х кылаас, С.Д. Флегонтов аатынан Хадаар орто оскуолата,Чурапчы
Г.Н. Бандерова хаартыскалара
