Фронтовик-суруйааччы Тимофей Сметанин уонна суруйааччы Яков Стручков оҕолорго аналлаах «Мэхээлэчээн булчут кэпсээннэрэ» айымньыларынан «Сахабэчээт» тэрилтэ «УлусМедиа» сетевой таһаарыытын көҕүлээһиннэринэн Александр Лукин режиссердаах киинэ бу сыл бүтүүтэ улахан экраҥҥа тахсыахтаах. Онтон «Бэлэм буол» оҕо сурунаалыгар «Мэхээлэчээн булчут кэпсээннэрэ» комикс буолан эмиэ тахсар.
Киинэҕэ сүрүн оруоллартан биирдэстэрэ, Мэхээлэчээн булчут сиэнин Мишугу оонньообут 9 саастаах Дамир Дьяконов Нам улууһун Күрэҥ Ат сэлиэнньэтигэр олорор. Дамир Иван Егорович Москвитин аатынан Искра ситэтэ суох оскуолатыгар 3 кылааска үөрэнэр. Онтон кини киинэ эйгэтигэр хайдах кэлэн хаалбытын туһунан ийэтэ Александра Анатольевна Дьяконова кэпсиир:
— Биһиги Дьяконовтар дьиэ кэргэн саха ыалын сиэринэн сүөһү-сылгы көрөн, сайыннары-кыһыннары хотоммутун көрөбүт. Аҕабыт Данил Васильевич фермер. Төбөтүнэн 32 cүөһүлээхпит, уон ыанар ынахтаахпыт. Бэйэбит элбэх оҕолоох тыа ыалабыт, түөрт оҕолоохпут. Улахан кыыспыт Дайаана 9 кылааска үөрэнэр, уон икки сааһыттан ынаҕы ыыр. Дамирбыт эмиэ хотоҥҥо сылдьа үөрүйэх, алта сааһыттан ынаҕы ыырга үөрэммитэ. Милана 1 кылааһы бүтэрдэ, убайын кытары Искра ситэтэ суох оскуолатыгар үөрэнэр. Кыра кыыс Изольда «Мичээр» оҕо уһуйааныгар сылдьар. Кыра кыргыттар убайдарын кытары сайынын ньирэйдэрин бэйэлэрэ аһаталлар. Маны таһынан сылгылардаахпыт, Дамир сылгыга эмиэ сыстаҕас, кыһынын убаһаларын аһатар, кыргыттары кытары миинэн да көрөллөр. Мин бэйэм тыа хаһаайыстыбатын специалиһа буоларым быһыытынан, хас биирдии тыа ыалын оҕото тыа хаһаайыстыбатын өрө тутарыгар баҕа санаалаахпын уонна оҕолорбун бу санаанан салайтаран иитэбит.
«Мэхээлэчээн булчут кэпсээннэрэ» киинэҕэ уһуллуутун туһунан
Ийэлэрэ Александра Анатольевна оҕолорун видеоҕа устан, хаартыскаҕа түһэрэн үйэтитэрин сөбүлүүр. Биэс саастаах Дамир убаһаларын аһатар, ынахтарыгар от киллэрэр, хотоҥҥо үлэлиир биир видеота куйаар ситимигэр тарҕанан, ону режиссер Александр Лукин таба көрөн, маҥнай дьиэ кэргэни «Эйгэ» биэриигэ ыҥырар, онтон киинэҕэ уһулларга этии киллэрбитэ.
— Дамир үс сааһыттан аҕатын кытары булка сылдьыһар, онон тыаҕа сылдьа үөрүйэх буоламмыт, тута киинэҕэ уһулларга сөбүлэҥ биэрбиппит. Бастаан Хаҥаласка, онтон Аммаҕа уонна Дьокуускайга уһулбуттара. Ол кэнниттэн саас Москваҕа баран дьиҥнээх эһэни миинэн кэлтэрэ. Дамир киинэ бары түгэннэрин олус сөбүлээбит этэ. Хас саҥа сири көрөн, саҥа дьону кытары билсэн, билигин барытын ону олус үчүгэйдик өйдүү-саныы сылдьар. Москваҕа барарыгар самолекка аан бастаан олорто, онон олус дьолломмута. Аны тыыннаах тыатааҕыны кытары уһуллан, буолаары-буолан үрдүгэр олорон мииммитэ, бу отой умнуллубат чаҕылхай түгэн буолбута. Өссө киинэҕэ уһулубут кыра ыты Дамирга бэлэхтээбиттэрэ, билигин Сэргэх уолбут арахсыспат доҕоро.
Оҕо саастарыттан үлэни өрө тутан
Дьяконовтар дьиэ кэргэн үлэни өрө туппут ыал. Оҕолоругар үлэҕэ тапталы кыра эрдэхтэриттэн иҥэрэллэр. Ол иһин оҕолор хайа да үлэттэн толлон турбаттар, ийэлэрин-аҕаларын кытары бииргэ сылдьыһаллар, илии-атах буолан көмөлөһөллөр. Онтон хайа баҕарар үлэ сыаналанар, ону төрөппүттэр бэркэ диэн билэллэр. Ол иһин оҕолор көмөлөрүн, үлэлэрин түмүгүн сыаналаан, сылын аайы ханна эмит сынньата ыыталлар.
— Улахан кыыс от ыйыгар кылааһынан Москва-Питер сынньана барыахтаахтар. Онтон күһүөрү Дамир уонна икки кыра кыыс Сочи муоратыгар сөтүөлүү бараллар. Сыл аайы оҕолор көмөлөрүн түмүгүнэн ханна эмит сынньана бараллар. Дайаана Москваҕа, Сочига сылдьыбыта, уол Владивостокка сынньаммыта, маны таһынан кэрэ айылҕалаах Сахабыт сирин кэрийэбит, кыраларбыт сайын аайы Аммаҕа баран сөтүөлүүллэр. Онон оҕолорбутун бэйэбит дойдубутун уонна Сахабыт сирин таптыырга, убаастыырга, кини историятын, култууратын, сиэрин-туомун билэллэригэр үөрэтэбит, ытыктыы, сыаналыы улааталларыгар дьулуһабыт.
Туруу үлэһит саха сайдам ыалыгар Дьяконовтарга кэнчээри ыччакка биэрэр, тарҕатар билиигит-көрүүгүт, такайыыгыт кэскиллээх буоллун диэн алгыы хаалабыт.
Кэпсэттэ Анна Слепцова.
Хаартыскалар дьиэ кэргэн архыыбыттан.
keskil14.ru