Эһигинэн киэн тутуннум…
Бэс ыйын 7 күнүгэр А.С. Пушкин аатынан Нуучча Государственнай академическай драматическай тыйаатырын киэҥ уораҕайыгар уһулуччу дьоҕурдаах оҕолору кытта СӨ Ил Дархана Егор Афанасьевич Борисов көрүстэ. Манна өрөспүүбүлүкэ араас муннуктарыттан олимпиадаларга, НПК-га, үҥкүү, муусука, ускуустуба куонкурустарыгар, спортивнай күрэхтэһиилэргэ оскуолаларын, улуустарын, Саха сирин чиэһин Россия, аан дойду таһымыгар ааттаппыт оҕолор муһуннулар.
Егор Афанасьевич саалаҕа киириэн иннинэ оҕолор “Ситиһиигэ хардыылар” диэн быыстапкаларын сирийэн көрдө, хас биирдиилэрин кытта кэпсэттэ. Оҕолор бу оҥоһуктарын туох сыаллаах айбыттарын кэпсээтилэр, үлэлэтэн, хамсатан көрдөрдүлэр.
Быыстапкаҕа киһи сөҕө көрөрө, үөрэрэ элбэх. Холобур, Дьокуускайдааҕы физика-тиэхиникэ лиссиэйин үөрэнээччитэ Петя Кондаков, үс платалаах радиоприемниктаах спутник аппарааты билиһиннэрдэ. Бу аппараат көтө сылдьан атмосфера баттааһынын, температуратын антыанна нөҥүө ыстаансыйаҕа биэрэр.
Эмиэ бу лиссиэйгэ үөрэнэр Андрей Федоров “Уус-Буотама” бизонарийыгар баар бизоннар ураты быһыыларын-майгыларын үөрэтэр бырайыагын кэпсээтэ. Дьокуускай 2 №-дээх оскуолатын үөрэнээччитэ Кузьма Николаев дьиэ усулуобуйатыгар Саха сирин үүнээйилэриттэн дыргыл сыттаах духууну оҥорорго холоммут.
Сунтаар Тойбохойуттан Саша Яковлев түүнүгү уонна дьиэ акылаатын сиир тэллэйи суох гынар прибору айбыт. Саша тыа сиригэр олус туһалыан сөптөөх бу приборугар Егор Афанасьевич патент оҥороругар көмөлөһүөх буолан үөртэ.
Ол быыһыгар эмис, бөдөҥ собоннон аатырар Ньидьили орто оскуолатын II кылааһын үөрэнээччитэ Матвей Данилов А.С. Пушкин остуоруйаларын чинчийэрин иһитиннэрдэ.
“Кэскил” уһуйаан иитиллээччилэрэ ангылычаан тылынан Пушкин хоһоонун ааҕан доргуттулар. Мантан даҕаны атын бырайыактар, аппарааттар, көтөр-сүүрэр тэриллэр, араас үөрэтиилэр улахан сэҥээриини ыллылар.
Егор Афанасьевич быыстапканы көрөн баран, сааланы толору мустубут оҕолору кытта ирэ-хоро кэпсэттэ. Киниэхэ модераторынан бэйэлэрин хайысхаларынан ситиһиилэммит Яна Медведева, Егор Аргунов, София Козлова, Алексей Старостин үлэлээтилэр.
– Сахабыт сиригэр улахан соруктар тураллар. Соторутааҕыта Санкт-Петербурга буолбут экономическай форумҥа дойдубут Президенэ Владимир Путин “Цифровой экономикаҕа” киирии туһунан эттэ, – диэн Егор Афанасьевич аһаҕас кэпсэтиини саҕалаата. – Бу тыл кэннигэр олус элбэх саҥа саһа сытар. Ол курдук политикаттан саҕалаан, үрдүкү технология, инновационнай хамсааһын, экономика, о.д.а. саҥа көрүүлэр. Балары ылсыбатахпытына, биһиги хаалабыт. Ол иһин кэлэр көлүөнэҕэ эрэнэбит. Билигин бу туруоруллубут соруктары быһаарар көлүөнэни иитэн таһаарыахтаахпыт. Ол туһуттан быыстапкаларга, көрүүлэргэ бэйэлэрин талааннарын көрдөрбүт оҕолору көрдүүбүт. Кинилэр буолуохтара биһиги эрэллэрбит.
Быыстапканы көрдүм уонна эһигинэн киэн тутуннум, үөрдүм. Биһиги оҕолорбут барытын оҥоруохтарын, айыахтарын сөбүттэн. Ыччаттарбыт, оҕолорбут ханнык баҕарар туруоруллубут соругу толоруохтарын сөп.
Дьиҥэр, бу көрсүһүүгэ саалаҕа баппат элбэх оҕо баар буолуохтаах этэ. Сахабыт сиригэр талааннаах, араас бырайыактаах, көрүүлээх-билиилээх оҕо элбэх. Мин билэбин, хас биирдии оҕо талааннаах. Тоҕо диэтэххэ -50 кыраадыс тымныылаах, сайынын +40 кыраадыс итиилээх улахан иэннээх сиргэ чэгиэн, үлэһит буолан олоробут. Үлэлиибит, айабыт, сайдабыт. Дьэ, маннык сиргэ олорор оҕолор бары талааннаахтар, – диэн түмүктээн, оҕолор ыйытыыларыгар хоруйдааһынын саҕалаата.
Үс чаас устата тохтоло суох буолбут кэпсэтиигэ оҕолор сүрдээх элбэх ыйытыылары биэрдилэр. Киһи сөҕөрө, оҕолор Ил Дархаҥҥа киһи ылбычча хоруйдаабат ыйытыктарын биэртэлээтилэр. Ол курдук оҕо телестудиятыттан, оскуола тутууларыттан саҕалаан, Өлүөнэ эбэни туоруур муоста, бөҕү арааран угар өҥнөөх иһиттэр, олох-дьаһах хаһаайыстыбата, анал үөрэх кэнниттэн үлэ булуу, гаас, ниэп анал идэлэрин тустарынан, улахан куораттарга спортсменнары түһэрэр, эрчийэр анал дьиэлэр, бэл диэтэххэ, политик Навальнайга тиийэ, о.д.а. ыйытыыларга сөптөөх хоруйдары ылан үөрдүлэр.
Түмүгэр, 2017 сылга “Оҕо хамсааһынын сайдыыгар” түһэриллибит Ил Дархан Граннарын үөрүүлээхтик туттарыы буолла.
Иван АНДРОСОВ.
Василий ПАК түһэриилэрэ.