Ахсынньы 6 күнүгэр Үөһээ Бүлүүгэ «Манчаары оонньууларын» икки төгүллээх кыайыылааҕа, хапсаҕайга спорт маастара Константин Иванович Мандаров сырдык аатыгар оҕолорго уонна улахан дьоҥҥо хапсаҕай күүрээннээх түһүлгэтэ ыытылынна.
Күрэхтэһии хайдах баран иһэрин Үөһээ Бүлүүтээҕи успуорт салалтатын начальнига Егор Алексеевич Николаевтан ыйыталастым:
-Константин Иванович Мандаров Кырыкыйтан төрүттээх. Кэлин дьи кэргэнин кытта Дүллүкүгэ кэлэн олохсуйбута. Күн сириттэн барыар диэри Дүллүкү нэһилиэгэр сүрдээх үчүгэйдик үлэлии-хамсыы сылдьыбыта. Дүллүкүгэ успуорт сайдарыгар сүҥкэн улахан оруоллаах. Кини спорт инструкторын курдук үлэлээн, хамаанданы түмэн, кырдьаҕас да, эдэр да буоллун хас биирдии спортсмены кытта үлэлээбитэ. Кини сырдык кэриэһигэр, аатын үйэтитэр сыаллаах, бу улахан күрэхтэһии 3-с сылын ыытылла турар. Быйыл күрэхтэһээччи элбэҕин бэлиэтии көрдүм. Өрөспүүбүлүкэ ааттаахтара, Аар Дарханнара кэлэн туһуннулар. Көҥүл тустуу, хапсаҕай да буоллун, барытыгар чулуулар кэлэ сылдьаллар. Чурапчыттан Никита Софронов, Намтан Эдуард Максимов, Кэбээйиттэн Уйбаан Сэмэнэп уонна биһиги бэйэбит хапсаҕайдьыппыт Харысхан Баппаҕай Осетияттан кэлэн күрэхтэһэ сылдьаллара бүгүҥҥү түһүлгэни киэргэттэ. Сүрдээх хаачыстыбалаахтык, үрдүк таһымнаахтык ыытылла турарыттан үөрэн-көтөн олоробун. Кэнники сылларга Үөһээ Бүлүү улууһугар хапсаҕайынан дьарыктанар киһи элбээн иһэр. Улахан дьону Увар Егорович Тимофеев дьарыктыыр. Оҕо спортивнай оскуолатыгар көҥүл тустууга да, хапсаҕайга да тренердэр бааллар. Үгүс турнирдар буолалларынан сибээстээн, элбэх киһи дьарыктанар, ситиһиилээхтик күрэхтэһэллэр. Күрэхтэһии маҥнай К.И. Мандаров төрөөбүт-улааппыт сиригэр-уотугар Кырыкыйга тэриллибитэ, тымныытынан сибээстээн кыттааччы ахсаана аҕыйах, эрээри, бириистэр эмиэ олус үчүгэйдэр этэ. Онтон бүгүн улуус киинигэр буолбут буолан, дьон да элбэх, хаачыстыбата да үчүгэй. 75кг муҥутуур кыайыылаах бирииһин 50тыһ.солк. оҕолоро туруордулар. Онтон 75кг үөһээ ыйааһыннаахтарга бииргэ төрөөбүт быраата, балтылара туруордулар. Барыларыгар махталбытын тиэрдэбит!
Увар Егорович Тимофеев, күрэхтэһии сүрүн судьуйата:
-Хамаандам дьонун, оҕолорун, Хапсаҕай Федерациятын кубогар сүүмэрдииргэ ким хайдах киирсибитин, бэлэмнээҕин көрдүм. Ыйааһыннарга кими туһуннарыахпытын сөбүн түмүк оҥордубут. Хапсаҕайга албастар элбэхтэр эрээри, үксүн атахтыы эбэтэр атахтата сылдьан охтороллор. Убайбытын К.И. Мандаровы куруутун ахтабыт, саныыбыт. Хамаандабытын кытта ыкса чугас буолааччы. Хапсаҕай буолао буоллаҕына, кини баар буолан, бары үчүгэй баҕайытык тэриллэн,барыта табыллара, күлэ-үөрэ комментарийдыыра. Ыһыах буоллун, күрэхтэһии буоллун, дьээбэтэ-хообото элбэҕэ, күлэ-үөрэ сылдьара, төрүт сымнаҕас, хас биирдии киһини кытары биир тылы булар. Кубокка тиийдэхпитинэ ким хайдах киирсиэҕин сөбүн, ким хайдах кыайыан сөбүн кытары билээччи. Бэйэтэ улахан баҕайы тэтэрээттээх, онно барытын сурунар, көрүүлээх-истиилээх буолааччы. Кини үлэлээбитэ ырааттаҕа дии, мин манна 2015 сыллаахха тренер, күрэсчит курдук кэлбитим. Ол иннинэ көҥүл тустуунан идэтийэн дьарыгырар этим. Үөһээ Бүлүү туһугар хапсаҕайга элбэхтэ тустубутум. Көстөкүүнү киһи куруук ахтар. Кубокка киирдэхпинэ мэлдьи саныыбын. Кини үксүгэр билгэлээн, дурда-хахха, наадалаах тылы булан, сүбэлээн-амалаан биэрээччи. Кыратык мунаахсыйбыт да буоллаххына, кими хамаандаҕа ыларгын, туох диэн саҥараргын, хайдах баҕарар боппуруоска син биир үчүгэй хоруйу биэрэр этэ уонна күлэн кэбиһээччи.
Былырыыҥҥы күрэҕи Дүллүкү нэһилиэгэ иилээн-саҕалаан ыыппыт эбит буоллаҕына, быйыл Далыр нэһилиэгэ ыытар. Хас сылын аайы ыытыллар сымсалар, күүстээхтэр, бигэ тирэхтээхтэр, быыппастар былчыҥнаахтар, сытыы тэбиилээхтэр күрэхтэригэр түмүк маннык буолла:
Оҕолорго:
50 киилэҕэ 17 күрэсчиттэн: 1 миэстэ — Кэскил Васильев (Үөһээ Бүлүү), 2 миэстэ — Георгий Новгородов (Үөһээ Бүлүү), 3 миэстэ — Олег Семенов (Кэбээйи),
55 киилэҕэ 11 күрэсчиттэн: 1 миэстэ — Марк Антонов (Кэбээйи), 2 миэстэ — Ян Сергеев(Үөһээ Бүлүү), 3 миэстэ — Оскар Павлов(Үөһээ Бүлүү).
62 киилэҕэ 22 күрэсчиттэн: 1 миэстэ — Кэскил Федоров(Үөһээ Бүлүү), 2 миэстэ Альберт Николаев (Үөһээ Бүлүү), 3 миэстэ Алгыстаан Лугинов (Кэбээйи).
70 киилэҕэ 13 күрэсчиттэн: 1м — Антон Дмитриев (Кэбээйи), 2 м — Иван Егоров (Кэбээйи), 3 м — Радмир Прокопьев (Бүлүү).
80 киилэҕэ 1м — Байдам Барахов (Үөһээ Бүлүү), 2м -Эрчим Чириков (Үөһээ Бүлүү), 3 м — Саян Попов (Ньурба).
80 киилэттэн үөһээ 1м — Марк Куличкин(Кэбээйи), 2 м — Софронов Вася (Үөһээ Бүлүү), 3м — Максим Сергин (Бүлүү).
Эр дьоҥҥо:
57 киилэҕэ 19 күрэсчиттэн 1м — Олег Федотов (Үөһээ Бүлүү), 2м — Александр Егоров (Үөһээ Бүлүү), 3м- Олимпий Васильев (Үөһээ Бүлүү)
65 киилэҕэ 11 күрэсчиттэн 1м — Сандал Саввинов (Үөһээ Бүлүү), 2 м — Ньургун Терентьев (Үөһээ Бүлүү), Владислав Иванов (Үөһээ Бүлүү).
75 киилэҕэ 10 күрэсчиттэн: 1м — Иван Семенов (Кэбээйи), 2 м — Денис Потапов (Үөһээ Бүлүү), 3м — Мичил Осипов(Бүлүү).
85 киилэҕэ 8 күрэсчиттэн: 1м — Айаан Петров (Ньурба), 2м — Иван Саввинов (Кэбээйи), 3м — Сандал Горохов (Сунтаар).
95 киилэҕэ 1м — Сергей Николаев (Үөһээ Бүлүү), 2 м — Альберт Нифонов (Бүлүү).
95 киилэттэн үөһээ 7 күрэсчиттэн: 1м -Эдуард Максимов (Нам), 2 м — Харысхан Баппаҕай (Үөһээ Бүлүү), 3м — Никита Софронов (Чурапчы).
Убаастабыллаах бэтэрээннэргэ 60 киилэҕэ: 1м — Степан Родионов (Үөһээ Бүлүү), 2м — Петр Соловьев (Кэбээйи).
70 киилэҕэ: 1м — Семен Тимофеев (Үөһээ Бүлүү), 2м- Андрей Павлов (Үөһээ Бүлүү), Андрей Алексеев (Ньурба)
80 киилэҕэ: 1м — Федор Данилов (Үөһээ Бүлүү), 2м — Андрей Андреев (Үөһээ Бүлүү), 3м — Руслан Николаев (Үөһээ Бүлүү).
90 киилэҕэ: 1м — Платон Саввинов (Үөһээ Бүлүү), 2м — Иван Григорьев (Үөһээ Бүлүү), 3м — Иван Сергин (Бүлүү).
90 киилэттэн үөһээ: 1м — Платон Саввинов (Үөһээ Бүлүү), 2 м — Мандаров Константин (Бүлүү), 3м — Алексей Артемьев (Бүлүү).
Хапсаҕайдьыт Вадим Захаровы кытта кэпсэтииттэн:
—Хампа орто оскуолатын 11 кылааһын үөрэнээччитэбин. Хапсаҕайынан дьарыктанар бэйэбэр эрэли биэрэр уонна тулуурдаах буолууну. Иккис сылбын дьарыктанным, ол иннинэ көҥүл тустуунан дьарыктана сылдьыбытым. Инникитин олохпун спорду кытта сибээстиир, ситимниир былааннаахпын. Саамай улахан ситиһиим — 2023 сыллаахха «Азия оонньуулара» сүүмэрдиир күрэҕэр Күүстээх Ылдьыын бирииһигэр 2 миэстэ буолбутум. Спордунан дьарыктаныҥ, чөл олоҕу тутуһуҥ!
Күрэх саамай түмүгэр Муҥутуур кыайыылааҕы быһаарар хапсыһыылар буоллулар. 75 киилэҕэ диэри Муҥутуур кыайыылааҕынан буолла Кэбээйиттэн Уйбаан Сэмэнэп, онтон 75 киилэттэн үөһээ ыйааһыннаахтарга — Чурапчыттан Никита Софронов.
Оттон чөмпүйүөннэр икки ардыларыгар ыытыллыбыт сэрэбиэйгэ 30000 харчынан бирииһи Ньурбаттан Айаан Петров ылла.
Кыайыылаахтары эҕэрдэлиибит. Үөһээ Бүлүүгэ ыытыллыбыт хапсаҕай бырааһынньыга элбэх күрэхтэһээччилэри, көрөөччүлэри түмтэ. Аныгыскы көрсүөххэ диэри. Спордунан дьарыктаныҥ, чэгиэн- чэбдик буолуҥ!
Алина Санникова, 11 кылаас, » Эрчим» медиакиин, Дүллүкү, Үөһээ Бүлүү.