Мин хос эһэм Иван Михайлович Антонов 1941 сыл балаҕан ыйын 27 күнүгэр сэриигэ ыҥырыллыбыта.
Кини 1900 сыллаахха Горнай оройуонугар Маҕаны нэһилиэгэр дьадаҥы дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ. Сэттэ сааһыттан 15 сыл устата баайдарга хамначчыттаабыт эбит. Онтон 1929 сыллаахха «Марха» холкуоска киирэн үлэлиир. Кэлин түөрт кылаас үөрэхтэнэн нэһилиэгэр ликбезкэ учууталлыыр. Сэриигэ барыан иннинэ сельсэбиэт сэкэрэтээринэн, нолуок агенынан үлэлээбит.
Хос эһэм бастакы Украинскай фронт пулеметчига Курскай, Житомир, Чернигов куораттары босхолооһуҥҥа сэрии алдьархайын этинэн-хаанынан билбитэ. Разведчик да быһыытынан өстөөх тыылыгар киирэн, өлөр-тиллэр түгэннэргэ түбэспитэ элбэх.
Курскай Тоҕой кыргыһыытыгар төбөтүгэр бааһыран сытан сэнэрээт дэлби тэппит буоругар көмүллэн, билиэн түбэһэртэн быыһаммыттаах. Аны төгүрүктээһинтэн төлө көтөн, хас да ый устата Суворов аатынан партизаннар этэрээттэригэр киирэн сэриилэспитэ. Новгород куорат таһыгар разведкаҕа сылдьан тус бэйэтэ билиэн ылбыт фашиһа наадалаах информацияны биэрэн, үрдүкү командование махталын ылан турар.
Ол курдук, мин хос эһэм Иван Михайлович хорсуннук сэриилэспитин туоһулуур сэрии саллаатын килбиэннээх наҕараадатынан «Хорсунун иһин» бойобуой мэтээлинэн иккитэ наҕараадаламмыта. Мин кининэн киэн туттабын!
1943 сыл бүтэһигэр кыргыһыыга ыараханнык бааһыран Тбилиси куоракка госпитальга уһуннук эмтэнэн баран, доруобуйатын туругунан сыыйыллан 1944 сыл саас дойдутугар эргиллэн кэлбитэ. Сэрии кэнниттэн кэргэнинээн эбии түөрт оҕоломмуттара.
1953 сыллаахха кэргэнэ ыалдьан өлбүтүн кэннэ, фронтовик холкуос үлэтигэр төһө да түбүгүрдэр сэттэ оҕотун барыларын соҕотох көрөн-истэн, улаатыннаран, үөрэхтээх, үлэһит дьон оҥортообута. Бу Иван Михайлович амарах аҕа, эйэҕэс эһэ, хос эһэ, хорсуон эр киһи буоларын кэрэһэлиир.
Ийэ дойдутун көҥүлүн өһүөннээх өстөөхтөн саа тутан көмүскээбит, итии хаанын тохпут хорсун буойун, Аҕа дойду сэриитэ уордьан, икки «Хорсунун иһин», элбэх үбүлүөйүнэй мэтээллэр кавалердара Иван Михайлович Антонов сырдык аатынан оҕолоро, сиэннэрэ, хос сиэннэрэ киэн туттабыт, кинини кэриэстиибит.
Сулустаан АНТОНОВ, III «Б» кылаас,
Д.С. Спиридонов аатынан Үөһээ Бүлүүтээҕи улуустааҕы гимназия