Оскуола… бу – оҕо саас чаҕылхай кэмэ, онно үөрүү-хомолто дьүөрэлэһэллэр, билиигэ-көрүүгэ ыҥыраллар, оскуола киэҥ аартыкка үктэнэр суолгун сырдатар дьиэҥ буолар. Харахпын арыйыахпар дылы, сыллар түргэнник ааһан иһэллэр, улаатан, оскуолабытын бүтэрэр кэммит тиийэн кэлэр. Бу – киһи олоҕор саамай долгутуулаах, эрэллээх түгэннэртэн биирдэһэ. Оскуола бүтэһигэр мин санаам туох диирий? Инники олохпун хайдах былаанныыбыный?
Оскуолаҕа сылдьар кэммэр, талааннарбын арыйар, күүстээх уонна мөлтөх өрүттэрбин быһаарар туһугар кыһаллыбытым. Сахабыт тылын, литературатын, историятын үөрэтэрбин сөбүлүүбүн. Төрөөбүт тылбытын, культурабытын харыстыахха, үйэтитиэххэ, сайыннарыахха наада дии саныыбын.
Оскуола миэхэ элбэх күндү доҕоттору бэлэхтээтэ. Кинилэр билиини эрэ биэрбэтэхтэрэ, ахсаана суох сүбэлээбиттэрэ сыыһа-халты туттубакка эйэ дэмнээхтик оскуола бириэмэтин этэҥҥэ аастыбыт. Учууталларбар сүгүрүйэбин! Кинилэр үлэлэрэ олус ыарахан да буоллар, сүрдээх эппиэтинэстээх. Кинилэр биһиги инники олохпут туһугар сүрэхтэрин ууран туран үлэлииллэр, көмөлөһөллөр. Киһи быһыытынан таба суолга үктэнэргэ көмөлөһөллөр.
Оскуоланы бүтэрэн баран үөрэх кыһатыгар киирэр баҕа санаалаахпын. Идэ талыыта – киһи дьылҕатыгар саамай улахан суолталаах түгэннэртэн биирдэстэрэ. Мин сөбүлүүр, дууһабар чугас идэбин талыахпын баҕарабын. Оччоҕуна үлэлиир да үөрүүлээх буолуо, дьоҥҥо-сэргэҕэ туһалаах да буолуо.
Билигин Сахабыт сирэ чэчирии сайдан иһэр. Элбэх саҥа тэрилтэлэр арыллаллар. Онон эдэр ыччат иннигэр кэрэ кэскил, саҥа кыахтар арыллаллар. Мин төрөөбүт республикабар туһалаах киһи буолуохпун баҕарабын. Айылҕабытын харыстыырга, төрөөбүт дойдубутун чөл тутарга кылааппын киллэрэр баҕа санаалаахпын.
Инники олоххор үктэнэр диэн олус долгутуулаах. Биир өттүттэн, саҥа кыахтар арыллаллар, баҕа санааларгын толорорго суол арыллар. Иккис өттүттэн, эппиэтинэс эмиэ улаатар. Бэйэҥ быһаарыыҥ иһин эппиэттиир кэм кэлэр. Ол иһин сөптөөх быһаарыыны ыларга, сыыһа-халты туттубакка, өйдүүн-санаалыын сөпкө толкуйдаан баран улахан хардыыны оҥоруохха наада.
Мин инники олохпун сырдык, үөрүүлээх гына көрөбүн. Бэйэм дьоҕурбунан, кыахпынан туһанан, үрдүк ситиһиилэри оҥоруохпун баҕарабын. Дойдубар, дьоммор туһалаах киһи буолуохпун наада дии саныыбын. Оскуола биэрбит билиитэ, үөрэҕэ инники олохпор кытаанах тирэх буолуо диэн эрэнэбин.
Оскуола кэннэ олох саҥалыы саҕаланар. Бу саҥа олоххор саҥа былааннар, саҥа сыаллар баар буолаллар. Инникигэ эрэллээхтик, баҕа санааҕыт туоларыгар алгыспын аныыбын!
Охотина Эмилия, Таатта лиссиэйин выпускнига