Бүгүн, тохсунньу 25 күнүгэр, Устудьуоннар күннэрэ бэлиэтэнэр. Бу күн М.К. Аммосов аатынан ХИФУ устудьуоннарыттан аҕыйах ыйытыыга хоруйдуулларыгар көрдөстүм. Устудьуоннар эппит санаалара, баҕар, үөрэнээччилэргэ көмөлөөх буолуо дии саныыбын.
- Оскуолаҕа сылдьан болҕомтону туохха уурбат этибиний? Туохха ууруохха сөбүй?
- Үөрэҕиҥ таһынан үлэлиигин дуо? Үлэни уонна үөрэҕи хайдах дьүөрэлиигин?
- Билигин оскуолаҕа төннүөҥ этэ дуу? Уонна хаһыс кылааска? Тугу көннөрүөҥ этэй?

Дая Неустроева, нууччалыы-сахалыы тылбаас салаатын 1 кууруһун устудьуона.
- Мин оскуолаҕа сылдьан бириэмэ өссө баар, оҥоруом диир этим. Ол онно болҕомтобун уурбат этим. Устудьуоннуу кэлэн баран бириэмэ ыгым буолбутугар, барытын кэмигэр оҥоруохтаахпын дьэ өйдөөтүм. Ол иһин барытын бириэмэтигэр оҥоруохха уонна бириэмэни тутуһарга эрдэттэн үөрэниэххэ наада дии саныыбын.
- Бастакы куурус буоламмын үлэлээбэппин, үксүн үөрэхпэр түһүнэбин, кэлин үлэни уонна үөрэҕи дьүөрэлиэм.
- Эрдэ бүтэрэн барбыт оҕолор оскуолаҕа үөрэниэм этэ диир этилэр. Ону өйдөөбөт этим. Дьэ, онтон билигин бэйэм сорох ардыгар оскуолаҕа үөрэнэ сылдьыбыт киһи баар ини диэн толкуйдаан ылааччым. Онтон билигин оскуолаҕа төннөрүм эбитэ буоллар 9,10,11 кылаастарга төннүөм этэ. Ол төннөммүн өссө күүстээхтик, кыһалламмын үөрэниэм уонна оҕо-оҕо курдук үөрэ-көтө сылдьыам этэ.
Василий Сметанин, нууччалыы-сахалыы тылбаас салаатын 4 кууруһун устудьуона.
- Оскуолаҕа сылдьан туох идэлээх киһи буолабыный диэҥҥэ болҕомтобун олох уурбат этим. Ол олох сыыһа дии саныыбын. Оскуола эрдэхтэн туох идэлээх киһи буолабыный диэн толкуйдуур наада. Оскуолаҕа 4-5 сыанаҕа үөрэммитим. Араас хоһоон күрэхтэригэр, билим кэмпириэнсийэлэргэ, спортивнай күрэхтэргэ мэлдьи кыттааччыбын.
- Билигин үөрэҕим таһынан «Саха» НКИХ Тэтим саха араадьыйатыгар ыытааччынан үлэлиибин. Киэһээ өттүгэр үлэлиир буоламмын үөрэхпэр улаханнык мэһэйдэппэппин.
- Оскуолатааҕы сылларбар билигин төннүөм этэ. Оскуолатааҕы доҕотторбун, учууталларбын олуһун диэн ахтабын, саныыбын. Оҕо саас хаһан да умнуллубат буоллаҕа дии.


Кэнчээри Николаев,саха тылын учууталыгар эбии тьюторга 2-ис сылын үөрэнэр.
- Оскуолаҕа сылдьан киһи төрөөбүт тылынан саҥарыахтааҕар болҕомтобун уурбат этим. Сахам тылын билэр этим, ол эрэн сайаҕас майгылаах саха ыччата төрөөбүт тылын умнан эрэрин улахаҥҥа уурбат этим. Онтон 11 кылааска кэлэн дьэ өйдүүр буолбутум.
Онон эдэр ыччат төрөөбүт тылгытыҥ харыстааҥ, күннээҕи олоххутугар туттуҥ. Норуот күүһэ — өйүгэр, өйүн күүһэ тылыгар!
- Мин үөрэҕим таһынан «Эрэл» маҕаһыыҥҥа үлэлиибин. Үөрэҕи кытта үлэни дьүөрэлиир ыарахан, ол эрэн ким бу олоххо чэпчэки буолуо диэн эрэннэрбитэй? Биллэн турар, үлэ үөрэхтиин ыарахан, онон оҕолорго сүбэлиэм этэ, үөрэххитигэр кыһаллыҥ, оттон төрөппүттэр оҕолоргутун өйдөөҥ, көмөлөһүҥ.
- Мин Чурапчы улууһун Болот Боотур аатынан Хатылы орто оскуолатыгар үөрэммитим.Оскуолам кэмнэрэ олус чаҕылхайдык ааспыттара, билигин тапталлаах оскуолабар төннүөм этэ, үрдүкү кылааска үөрэнэр кэмнэрбин олуһун ахтабын. Көннөрөрүм суох, буолар барыта үчүгэйгэ дии саныыбын, дьылҕабар эрэнэн олоҕум долгунун устун аргыыйдык устан иһэбин.

Арсен Эверстов, гостиничнай уонна рестораннай дьыала салайыытыгар 2 кууруска үөрэнэр.
- «Оскуоланы бүтэриэм ыраах» диэн сыыһа тыллары туттан, билиҥҥи кэми ордук болҕомтоҕо уурбат этим. Кэмигэр үчүгэйдик үөрэнэн, ардыгар доҕотторгун кытары күлэн-үөрэн, ыллаан-туойан, мэниктээн оскуолатааҕы кэмнэри чаҕылхайдык атааран, кэлин: «Оо,биһиги оскуолаҕа сылдьан», — диэн сылаас санаанан ахтан ааһар курдук оскуолатааҕы сыллары атаарыахха наада дии саныыбын.
- «Үлэ киһини киэргэтэр» диэн этиини кытта сөбүлэһэн, бэйэм оскуола саҕаттан үөрэҕи таһынан үлэни өрө тутабын. Үлэни уонна үөрэҕи дьүөрэлиэххэ сөп, наада даҕаны.Тоҕо диэтэр, киһи бэйэтэ үлэлээн-хамсаан ылбыт малын-салын ордук сыаналыыр, харыстыыр, сөпкө туттар буолар. Улэ киһини бэйэтин көрүнэр, туохтан да тутулуга суох буоларга улахан оруолу оонньуур дии саныыбын.
- Оскуолаҕа биир туора санаата суох төннүөм этэ. Арай дьоллоох оҕо саас өссө төгүл төннөрө буоллар олоҕум кэрэ, бэһиэлэй кэмнэрин өссө төгүл үөрэ-көтө хатылыам этэ. Ол эрэн киһи бириэмэни кыайан төттөрү төнүннэрбэтин өйбүнэн-санаабынан билэн туран салҕыы үүнүөххэ-сайдыахха наада, дьулуһан күнтэн күн үөрэниэххэ, үлэлиэххэ-хамныахха, саҥаттан саҥаны айан-тутан иһиэххэ диэн ыҥырабын.
Уйгулаана Ущницкая, саха уонна английскай тылын салаатыгар 4 кууруска үөрэнэр.
- Оскуолаҕа сылдьан кылааһым оҕолоругар болҕомто уурбат этим. Дьиҥинэн ити түгэннэр хаһан да хатыламмат буоллахтара, ону мин 11 кылааска кэлэн баран: «Бүтэрэрим бу кэллэ» диэн экзамеммар түһүнэн оскуола олоҕор кыттыбат этим, онтон наһаа кэмсинэбин. Экзамеҥҥа хаһан баҕарар ситиһиэххэ сөп, дьиэҕэр да кэлэн баран киэһэ бэлэмнэниэххэ сөп, онон доҕотторгутун кытта бириэмэҕитин атаараргытын умнумаҥ.
- Мин үөрэҕим таһынан «Saqaomuk» диэн сахалыы таҥас бреныгар үлэлиибин. Үөрэхпинэн көрөн графикпын бэйэм оҥостубутум, паараларым кэннилэриттэн баран нэдиэлэҕэ биирдэ-иккитэ үлэлиибин.
- Оскуолаҕа төннүөм этэ! Билигин даҕаны оскуолам кэмнэрин наһаа ахтабын, кылааспынаан наһаа түмсүүлээх, бары доҕордуу этибит. Саамай 10 кылааска, экзамена суох сылга төннүөм этэ уонна ордук көхтөөх буолуом, оскуолам кэмнэрин ордук сыаналыыр буолуом этэ.

Устудьуон күнүнэн, доҕоттор!
Анжелина Жданова, ХИФУ ИЯКН СВ РФ устудьуона.