Ньурба улууһун Хатыы нэһилиэгин «Сарыал» оҕо уһуйаана өрөспүүбүлүкэтээҕи «Тыа сирин бастыҥ оҕо саада» куонкурус кыайыылааҕынан ааттанна. Наҕараадалааһын бу дьыл балаҕан ыйын 27 күнүгэр, Саха сиригэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин күнүгэр, онтон Арассыыйаҕа Иитээччи күнүгэр ыытыллыбыта. Манна «Сарыал» оҕо уһуйаанын сэбиэдэссэйэ, РФ үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, СӨ үөрэҕириитин туйгуна, Мэҥэдьэк нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Т.В. Ксенофонтова кыттыыны ылбыта. Бүгүн Тамара Васильевна биһиги ыалдьыппыт.
Оҕо уһуйаанын историятыттан
— Хатыы сэлиэнньэтигэр күнүскү 20 миэстэлээх оҕо уһуйаана 1959 сыл от ыйыгар дьиэ хаһаайкаларын от үлэтигэр көмөлөһүннэрээри тэриллибитэ. 1960 сыл тохсунньу ыйга үөрэҕирии Министиэристибэтин бирикээһинэн эргиччи суукка үлэлиир детсад бигэргэммитэ. Бастакы сэбиэдиссэйинэн эдэркээн Евдокия Кононовна Иннокентьева үлэлээбитэ. 1968 сылтан 70 миэстэлэммитэ, туһунан дьиэлэнэн, киэҥ-сылаас детсадка элбэх оҕо уһуйуллубута. Бу сыллартан историяны сэгэтэн көрдөххө, оҕо төрөөһүнэ элбээбит.
2005 сыл ахсынньы ыйыгар детсад саҥа дьиэтэ үлэҕэ киирэн, нэһилиэк олохтоохторун үрдүк ситиһиитэ буолбута. Аныгы ирдэбилгэ эппиэттиир усулуобуйаҕа оҕолорбут, үлэһиттэрбит үөрэ-көтө сылдьабыт, үлэлиибит, айабыт-тутабыт.
Детсадпыт 50 сыллаах үбүлүөйүгэр 2009 сылга бэртээхэй ахтыы кинигэтин иитээччи Мирослава Николаевна Иванова редакциялаан таһааттарбыта, историябыт суоруллубат туоһута буолан тураллар.
Оҕо саада — оҕо дьоллоох биһигэ
— Бүгүҥҥү күҥҥэ уһуйаан икки бөлөхтөөх. Бөлөхтөрбүтүгэр араас саастаах оҕолор сылдьаллар. 35 миэстэҕэ нэһилиэнньэ сайаапкатынан 40-ча оҕо сылдьар. Быйыл оскуолаҕа 8 оҕону атаардыбыт. Сылтан-сыл оҕолорбут ситиһиилэриттэн үөрэбит, сайыһа атаарабыт.
— Оҕону иитии-үөрэтии эппиэтинэһи, элбэх сыраны ирдиир. Кэлэктиипкэ 21 киһи үлэлиириттэн – 6-та педагог. Иитээччи чахчы эргиччи профессиональнай таһымнаах, үлэтигэр бэриниилээх, иитиллээччигэ ийэлии, эдьиийдии истиҥ сыһыаннаах буоллаҕына, оҕо сайдар эйгэтэ бөҕө, тапталынан толору буолар. Манна биһиги «көстүбэт фронт үлэһиттэрэ» диэн ааттыыр техүлэһиттэрбит көмөлөрө улахан.
Бастыҥнар кэккэлэригэр
— Биһиги детсад хара тэриллиэҕиттэн нэһилиэк эрэ иһигэр буолбакка, улууска биир бастыҥнар ааттарыгар сылдьан кэллэ диэтэхпитинэ сыыспаппыт буолуо. 1987 сыллаахха оройуон иһигэр ыытыллар социалистическай куоталаһыыга 3 сыл субуруччу бастаан, «Кыһыл Знамяны» коллектив үйэ-саас тухары илдьэ хаалбыта – биһиги киэн туттуубут.
— 90-с сыллартан детсадка оҕону иитиигэ-үөрэтиигэ Национальнай концепция чэрчитинэн оҕону омук быһыытынан сиэргэ-туомҥа, майгыга- сигилигэ, ааспыт уонна билиҥҥи олоҕу анааран көрөр, өбүгэлэрбит олоххо муударай сыһыаннарын кэпсиир, чугаһатар сыаллаах тустаах эйгэни тэринэн үлэлээн кэллибит.
Ситиһии төрдө — биир санаанан үлэлиирбит
— 35 сыл буолан баран бэтэрээннэрбит ситиһиилэрин бигэргэтэн «Тыа сирин бастыҥ оҕо саада» буолбуппутуттан үөрүүбүт үтүмэн үрдүк. Ситиһии – оҕолорбут, төрөппүттэрбит, кэлэктиип биир санаанан, бэйэ-бэйэҕэ көмөлөһүү, өйдөһүү баарыттан саҕыллар. Өр сылларга муспут уопуппутун ыраах-чугас биир идэлээхтэрбитинээн үллэстэрбититтэн астынабыт.
— Инникитин детсадпыт өссө да айымньылаах, истиҥ сыһыан көмүс ньээкэ уйата буолан үгүс көлүөнэ кырачаан оҕону истиҥ сыһыанынан арчылыы, араҥаччылыы турдун. Сарсыарда аайы «Сарыал» детсадпыт оҕо чугдаархай саҥатынан туоллун, төрөппүттэр махталларынан, үлэһиттэр эрэллээх буолууларынан арыалланнын!
Матырыйаалы бэлэмнээтилэр Айта Васильева уонна Татьяна Архипова.
keskil14.ru