Балаҕан ыйын 13 күнүгэр куорат 17 нүөмэрдээх орто оскуолатыгар сарсыардаттан саҕалаан күүтүүлээх күһүҥҥү дьаарбаҥкабыт тэрийилиннэ. Сып-сырдык чаҕылхай күннээх, былыта суох, налыччы үүт тураан күн буолла, халлааммыт дьону-сэргэни үөрдэ ардаҕа суох туран биэрдэ. Оскуола иннинээҕи успуорт быласааккытыгар 1 кылаастан 11 кылааска диэри үөрэнээччилэр кытыннылар.
Ол курдук, толору оҕо-аймах, төрөппүт, учуутал бөҕө мустубут. Быйылгы күһүҥҥү дьаарбаҥка Улуу Кыайыы 80 сылыгар анаммыт буолан, кылаастар бу тиэмэҕэ анаан остуолларын араастык киэргэттилэр. Киһи сөҕүөх курдук, урукку кэминээҕи эйгэни санатан, былыргы байыаннай тэриллэри, иһиккэ-хомуоска тиийэ бэлэмнээннэр, ол саҕанааҕы кэми санаттылар. Бэйэ илиинэн оҥоһуллубут тааҥка макеттара, сэрии сэптэрэ турдулар, хонуу куукунатыгар тиийэ үлэлээтэ. Кэлбит дьон итии чэй сыпсырыйан, минньигэс саллаат хааһыта сиэн астыннылар. Ханнык да кылаас хаалсыбакка бары ис сүрэхтэриттэн ылсан тэриммиттэрэ, бэлэмнэммиттэрэ көһүннэ.
1 «г» кылаас дьаарбаҥкатыгар аҕалар байыаннай таҥастаах туралларын сэргии көрдүбүт. Чугаһааммыт билсистибит. Кырачаан 1 кылаас үөрэнээччилэрин Аммосова Авелия, Михайлова София, Дарбасов Савва аҕалара остуол иннигэр кэчигирэһэн тураллара күүстээх санааны үөскэтэр.
Төһө элбэхтэ дьаарбаҥкаҕа кытта сылдьыбыккытый?
—Мин 1 «г» кылаас үөрэнээччитэ Аммосова Авелия аҕата Аммосов Агель Павлович диэн буолабын.
Биьиги дьаарбаҥка буоларын хас сыл аайы кэтэһэбит. Оҕо уһуйаана да, оскуола да буоллун куруук кыттабыт. Бэйэм улахан кыыһым эмиэ бу тэрээһиҥҥэ хаһыс да төгүлүн кыттар. Оҕолорбутугар тэрээһиннэргэ барытыгар көмөлөһөбүт.
Бүгүҥҥү бырааһанньыкка тугу бэлэмнээн аҕаллыгыт?
—Биһиги дьиэ кэргэн бэйэ оҥорбут лечобытын уонна глютена суох астары аҕалбыппыт. Маннык тэрээһиҥҥэ дьон куруук элбэх буолар. Төрөппүттэр көрсүһэбит, билсэбит, биир сомоҕо буолабыт.
Бииртэн биир минньигэс, сибиэһэй астаах-үөллээх остуоллары хааман кэрийдибит. Кырдьык, киһи көрөн астынар сандалылара.
—Мин Сахаайа Даниловна диэммин. 5 «в» кылаас коллектива Кыайыы көмүс күһүнэ диэн күүтүүлээх дьаарбаҥкаҕа кытта турабыт. Көрөргүт курдук, биһиги композициябыт пенопластан оҥоһуллубут тааҥка буолар. Бүгүҥҥү военнай тиэмэҕэ төрөппүт оҥорон аҕалбыта.
Улахан кылаас оҕолоро төрөппүттэрэ суох, бэйэлэрэ учууталларын кытта ас арааһын атыылыы тураллар.
—Мин Герасимов Кешабын, 9 «в» кылаас үөрэнээччитэбин. Биһиги оҕуруот аһыттан, бурдук ас арааһынай көрүҥүттэн аҕыллыбыт. Турар сирбитин сэриигэ аҥаллаах плакатынан, остуолбутун георгиевскай лиэнтэнэн киэргэттибит. Бүгүҥҥү дьаарбаҥкаҕа кылааспытыгар үгүс харчы киллэрэр былааннаахпыт.
Дьаарбаҥкаҕа анаан 7 «д» кылаас кэллэктиибэ хонуу куухунатын тэрийбитигэр чугаһаатыбыт. Төрөппүттэр Кыайыы Күнүн тиэмэтигэр хонуу балаакката туруоран, бэйэ илиинэн оҥоһуллубут тааҥка аҕалан дьон интэриэһин тартылар. Сөрүүн күҥҥэ кэлбит дьону итии чэйинэн, хара килиэптээх тушёнкалаах гречканан ириэрэри толкуйдаабыттар.
Биир кылаас стендэтигэр оҕо буочарынан суруллубут суруктар кэчигирээн тураллар. Кырачаан хос сиэннэр эһээлэригэр анаан суруйбут, махтаммыт суруктарын көрөн сөхтүбүт.
—Үтүө күнүнэн, аатым Васияна Георгиевна, төрөппүт буолабын.
«Күһүҥҥү киһи күлбүтүнэн» акция буола турарыттан астынным. Үөрэнээччилэр дьонноругар көмөлөһөн оҕуруот ас олордуһан, бүөбэйдээн, илиилэрин сылааһын ууран үүннэрбит, ийэлэрэ буһарбыт минньигэс астарын атыылыллара көрөргө олус үчүгэй. Маннык тэрээһиҥҥэ оҕолор харчыны тутта, ааҕа-суоттуу үөрэнэллэр. Биһиги оҕолорбут кыра буоланнар, күүс-көмө буолабыт. Балаһыанньа быһыытынан, тэрээһиҥҥэ костюмированнай күрэххэ кыттынныбыт уонна Улуу Кыайыы 80 сылыгар аналлаах стендэни туруордубут. Оҕолорбут 2 «а» кылааска үөрэнэллэр. Кылаас салайааччыта Александра Васильевна. Бэҕэһээ технология уруогар хос эһээлэригэр сурук суруйбуттара, ону кэнбиэркэ сыһыараммыт бэйэбит бэлэх гынан оҥордубут.
Бүгүҥҥү бырааһынньыгы оскуолаҕа иитэр салааны кытта улахан кылаас үөрэнээччилэрин сүбэлэрэ сүүрэн-көтөн тэрийдилэр.
—Дорооболоруҥ, мин Тарабукин Андрей диэммин, 9 «г» кылааска үөрэнэбин уонна Совет старшеклассников баарбын. Биһиги бу манна 40-ча оҕо буолан сылдьабыт. Бүгүҥҥү тэрээһини арыйаммыт үҥкүүлээтибит.
Тугу сэргээн бэлиэтии көрдүҥ?
—Манна барыта чаҕылхай баҕайы уонна бары бүгүн наһаа үтүө сыһыаннаахтар, эйэҕэстэр.
Дьаарбаҥка кыттааччыларыгар тугу баҕарын?
—Элбэх харчы киирдин, дьаарбаҥкаҕыт бородууксуйата барыта атыыланнын!
Интервью биэрбит төрөппүттэрбитигэр, оҕолорго махтанабыт. Бары да кылаастар киһи хараҕын тардар кэрэ көстүүлээх композициялаах, ас арааһа хотойбут остуоллаах көрүстүлэр, оҕо-уруу тулалаах оскуолабыт күһүҥҥү дьаарбаҥкатын киэргэттилэр.
Сандаара ТИМОФЕЕВА, Валерия ВАСИЛЬЕВА, Айыына КИРИЛЛОВА VII кылаас, «Сайдын» медиакиин юнкордара, 17№-дээх оскуола, Дьокуускай
keskil14.ru