Олунньу 13 күнүгэр Ийэ тыл уонна сурук-бичик күнүн киэҥник бэлиэтээтибит. Бу күнү көрсө биһиги гимназиябытыгар “Ийэ тылтан тирэнэн, анаарыах аан дойдуну” диэн саха-английскай филология кафедратын нэдиэлэтэ буолла. Араас тэрээһиннэр ыытылыннылар.
Толкуйдаа, Оонньоо, Кыай
“ТОК” (Толкуйдаа, Оонньоо, Кыай) төрөөбүт тылы, литэрэтиирэни, төрүт култуураны, аангылыйа тылын, култууратын билиигэ өркөн өй оонньуутугар умсугуйан оонньоотубут. Олус интириэһинэй түһүмэхтэрдээх этэ. Биир түһүмэххэ искуственнай интелект көмөтүнэн оҥоһуллубут хартыыналарынан саха литэрэтиирэтин айымньыларын таайдыбыт. Билиҥҥи үйэ сайдыылаах хайысхатын туһаммыттарын олус сөбүлээтибит.
Дьиэ кэргэн олимпиадата
“Enjoy English” английскай тылын олимпиадата ыытылынна. Манна 5-8 кылаас үөрэнээччилэрэ төрөппүттэрин кытта кытыннылар. Сынньалаҥ кэмигэр викторина буолла. Онно бары көхтөөх кыттыыны ыллылар. Олимпиада төрөппүтэргэ уонна оҕолорго умнуллубат түгэни бэлэхтээтэ. Кинилэр бары олус элбэҕи билэллэр эбит.
Наталья Алексеевна Белолюбская ангылыйа тылын учуутала:
– Кыайыылаах хамаандалар салгыы улуус таһымыгар кыттыахтара. Сыл ахсын оҕолор уонна төрөппүттэр билиилэрэ үрдээн иһэр. Сүрүннээн лексикаҕа, грамматикаҕа сорудахтары толордулар.
Сэлээппэ кэтэммит сүргэбит көтөҕүлүннэ
Оттон субуота күн Hat`s Day биллэриллэн оҕолор, учууталлар сэлээппэлээх кэлэн үөрэ-көтө үөрэннибит. Саамай сөбүлээбит, өйдөөн хаалбыт күммүт буолла. Тоҕо диэтэххэ, арааһынай мультик дьоруойдарын сэлээппэлэрин, бэйэлэрэ илиилэринэн оҥорбут сэлээппэлэрин кэтэн кэлбиттэр. Уһун сынньалаҥ кэмигэр сэлээппэ күнүн кыттааччылара сэлэлээн хааман видеоҕа уһуллубуттарын астына өйдөөн хааллыбыт.
Төрөппүттэр уонна оҕолор сулустаах чаастара тосхойдо
Олунньу 11 күнүгэр “Сулустаах чаас” тыл оонньуутугар 5-7 кылаас үөрэнээччилэрэ уонна төрөппүттэрэ кытыннылар. Бу оонньуу 1994-1998 сс. Первай ханаалга Сергей Супонев ыытар “Звездный час” хаамыытынан барда. Ол эбэтэр оҕо, төрөппүт иккиэн таба хоруйдаатахтарына эрэ, баал ааҕыллар. Барыта 7 түһүмэхтээх. Эгэрбит тылы билии, тылы таһаарыы, суруйааччыны, уус-уран айымньыны билии, Сэмэн Ноҕоруодапка аналлаах. Кыттааччылар бары бэркэ эппиэттэһэн, эгил-тэгил тахсан кэллилэр. 5-с түһүмэх сэргэхтик ааста – аныгы тиэхинэлиэгийэ – НЕЙРОСЕТЬ көмөтүнэн литературнай дьоруойдары төрөппүттэр да, оҕолор да эндэппэккэ биллилэр. 6-с түһүмэх кылаас таһынан ааҕыыга ананна. Оттон Чыпчаал түһүмэххэ уһун тылтан элбэх тылы таһаарыыга кииристилэр.
Түмүккэ Керемясовтар кыайан, сулустаах чаастара үүннэ, кыһыл көмүс мэтээлинэн наҕараадаланнылар. Үрүҥ көмүс мэтээли Захаровтар, боруонсаны Гуляевтар кэттилэр.
Санаа үллэстиитигэр “Ааҕар дьиэ кэргэн – омук кэскилэ” бырайыакка үһүс сылларын кыттар үгүс дьиэ кэргэн бүгүн эмиэ кэлэн ыалдьыттыылларын эттилэр, оҕолорун сахалыы ааҕыыга угуйалларын кэпсээтилэр.
Онон бу нэдиэлэ биһиэхэ олус уратытык ааста. Биһиги сылдьан эрэ барытын хаарытскаҕа түһэрэ, видеоҕа уста сырыттыбыт. Инньэ гынан бу нэдиэлэттэн олус үчүгэй санаалар үөскээтилэр, аныгыс нэдиэлэ эмиэ көхтөөхтүк ааһыа диэн эрэнэбит. Учууталларбытыгар умнуллубат, ураты түгэннэри бэлэхтээбиттэригэр истиҥник махтанабыт. Бу курдук тэрээһиннэр ыытылланнар биһиги сахабыт тылын сыаналыырга, харыстыырга үөрэнэбит.
Сахалыы кинигэни ааҕыҥ, билиигитин-көрүүгүтүн хаҥатыҥ. Сахабыт тылын харыстааҥ, сайыннарыҥ диэн ыҥырабыт.
Күннэй ЭВЕРСТОВА, Сардаана СОБАКИНА, X кылаас,
“Тумус кыһа” медиа-киин, С.К. Макаров аатынан Чурапчы гимназията
Күннэй Эверстова, Маша Сибирякова, Сардаана Собакина,
Алина Павлова, Вилена Стручкова хаартыскалара