Муус устар 24 күнүттэн ыам ыйын 1 күнүгэр диэри Турцияҕа Алания куоракка оҕолорго уонна улахан дьоҥҥо бастыыр иһин Европатааҕы күрэхтэһии буолан ааста.
Саха сириттэн 10-тан тахса дуобатчыт оҕо ситиһиилээхтик кыттан кэллилэр. Күрэхтэһии нуучча дуобатыгар үс бырагыраамманан ааста: классическай, түргэн уонна чыпчылҕан (молниеноснай).
Саха өрөспүүбүлүкэтин дуобакка Федерациятын толорооччу дириэктэрэ Николай Константинович Стручков оҕолор ситиһиилэриттэн олус үөрэр, киэн тутта кэпсиир: «Бу күрэхтэһиигэ, уопсайа, 14 дойдуттан 115 кыттааччы оҕо кытынна. Биһиги оҕолорбут 31 мэтээли ылары ситистилэр: 14 кыһыл көмүс, 11 үрүҥ көмүс уонна 6 боруонса. Айыына Прокопьева күүстээх утарсааччылары кыайан, үс кыһыл көмүс мэтээли ылла, үс көрүҥҥэ барытыгар бастаата. Үстүү мэтээли ылбыт оҕолор эмиэ бааллар: Артем Федоров, Петя Егоров, Сандаара Трофимова. Бу улахан ситиһии буолар. Тренердэргэ, оҕолорго уонна төрөппүттэргэ махтанабыт. Төрөппүттэр үп-харчы өттүгэр өйөөн, оҕолорбут кыһамньыларын биэрэн, дьулуурдарын көрдөрөн кэллилэр дии саныыбын».
Дьокуускай куорат 26-с №-дээх оскуолатын 5-с кылааһын үөрэнээччитэ Айыына Прокопьева уон түөртэригэр диэри саастаах кыргыттар бөлөхтөрүгэр чаҕылхай оонньууну көрдөрөн, үс бырагырааммаҕа чөмпүйүөн аатын ситистэ. Кыысчаан күрэхтэһиилэргэ үксүгэр долгуйар эбит буоллаҕына, тэрээһин үтүө эйгэлээх буолан, холкутук олорон оонньоотум диэн санаатын үллэстэр. Кини дуобакка ис иһиттэн баҕаран туран дьарыктанар. Бастаан 6 сааһыгар уһуйаан иһинээҕи күрэххэ оонньоон саҕалаабыт. Дуобакка саҥа оонньоон эрэр оҕолорго: «Элбэхтик дьарыктаныҥ, тулуурдаах уонна дьулуурдаах буолуҥ», – диэн сүбэлиир.
Дьокуускай куорат 17-с №-дээх оскуолатын 1-кы кылааһын үөрэнээччитэ, 8 саастаах Петя Егоров түргэн уонна чыпчылҕан бырагырааммаларга бэйэтин саастыылаахтарыгар 1-кы миэстэни, оттон классическай бырагырааммаҕа 2-с миэстэни ылла. Кини бу интеллектуальнай успуорт көрүҥүнэн 6 сааһыттан үлүһүйэр. Уолу тренердэрэ Айсен Иннокентьевич Андреев, Василий Николаевич Кычкин дьарыктыыллар. Петя инникитин Аан дойдутааҕы күрэхтэһиилэргэ кыттыан баҕарарын туһунан кэпсээтэ.
12 cаастаах Саха гимназиятын 6-с кылааһын үөрэнээччитэ Артем Федоров классическай уонна түргэн бырагырааммаларга кыһыл көмүс мэтээллэри, чыпчылҕаҥҥа үрүҥ көмүс мэтээли ылла. Кини биһиэхэ маннык кэпсээтэ:
— Араас дойдулартан элбэх күрэхтэһээччи кэлбитэ. Турция биир кэрэ куоратын көрөн, күүстээх дуобатчыттары кытта оонньоон үөрдүм. Дуобатынан алта сааспыттан дьарыктанабын. Саамай сөбүлүүрүм диэн мэтээл кэтэн, пьедесталга тахсарым буолар. Уонна утарсааччыбын кыайдахпына, сатабылбын эбиннэхпинэ, олус астынабын. Иллэҥ кэммэр өссө саахыматтыырбын, атах оонньуутугар сылдьарбын сөбүлүүбүн.
Ол курдук, оҕолор классическай бырагырааммаҕа ситиһиилэрэ:
- 9 саастарыгар диэри уолаттарга: Петя Егоров (II миэстэ);
- 11 саастарыгар диэри кыргыттарга: Нарыйаана Леонтьева (III миэстэ);
- 14 саастарыгар диэри уолаттарга: Артем Федоров (I миэстэ), Байдам Николаев (II миэстэ);
- 14 саастарыгар диэри кыргыттарга: Айыына Прокопьева (I миэстэ), Сайаана Николаева (II миэстэ);
- 17 саастрыгар диэри кыргыттарга: Юлия Никанорова (I миэстэ), Нарыйаана Сергеева (II миэстэ).
Түргэн бырагырааммаҕа:
- 9 саастарыгар диэри уолаттарга: Петя Егоров (I миэстэ);
- 14 саастарыгар диэри уолаттарга: Артем Федоров (I миэстэ), Байдам Николаев (III миэстэ);
- 14 саастарыгар диэри кыргыттарга: Айыына Прокопьева (I миэстэ);
- 17 саастарыгар диэри кыргыттарга: Юлия Никанорова (I миэстэ), Нарыйаана Сергеева (II миэстэ).
Чыпчылҕан бырагырааммаҕа:
- 9 саастарыгар диэри уолаттарга: Петя Егоров (I миэстэ);
- 11 саастарыгар диэри кыргыттарга: Нарыйаана Леонтьева (II миэстэ);
- 14 саастарыгар диэри уолаттарга: Байдам Николаев (I миэстэ), Артем Федоров (II миэстэ);
- 14 саастарыгар диэри кыргыттарга: Айыына Прокопьева (I миэстэ), Сайаана Николаева (II миэстэ);
- 17 саастарыгар диэри кыргыттарга: Нарыйаана Сергеева (II миэстэ).
Саха өрөспүүбүлүкэтин оҕолоро дуобакка үчүгэйдик оонньууларын, түргэн толкуйдаах уонна булугас өйдөөх буолалларын көрдөрөн кэллилэр. Кинилэр хас да сыл дьарыктанан, кыайыыга тиийдилэр. Бу үрдүк ситиһии – күүстээх дьарык түмүгэ. Оҕолору, тренердэри эҕэрдэлиибит, өссө да үрдүк кыайыылары баҕарабыт.
Снежана ВОРОНОВА