Саамай улахан педагогическай стажтаах династия чилиэнэ Мария Владимировна Дмитриева Филипп Гаврильевич Охлопков аатынан Майа орто оскуолатыгар үлэлииринэн киэҥ туттабыт. Педагогическай династия диэн тугуй, хайдаах ааҕылларын, учууталлар быыстарыгар улаатар хайдах эбитий диэн Мария Владимировнаттан ыйытыктарбытыгар хоруйдууругар көрдөстүбүт.
— Үтүө күнүнэн, Мария Владимировна! Педагогическэй династия диэн тугуй?
— Үтүө күнүнэн, оҕолор, күндү ааҕааччылар! Мин санаабар, Педагогическай династия диэн – мин учуутал төрүппүнэн улаханнык киэҥ туттааһыҥ. Хас да сүүс сыл буолбутун иҺин, мин төрүппэр учуутал баар.
— Эһиги педагогическай династияҕыт хаһыс сыла буоллай?
— Биһиги династиябыт 1100 сыла. Династиябыт Платонов Иван Ивановичтан 1911 сыллаахтан саҕаланар. Кини бастакы үөрэнээччилэриттэн уһулуччулаах государственнай деятеллэр тахсыбыттара: Бубякин Н. В.-председатель ЯЦИК, Платонов А. А. – САССР Үрдүкү суутун председателэ, Кириллин И. Г., Фомин Г. С. уо. д. а.
Республика наукаҕа уонна үөрэхтээһиҥҥэ улахан кылааты Платонова И. И.: Калисфена Ивановна, Кыдаана Ивановна, сатана Ивановна кыыстара киллэрбиттэрэ. Салгыы сиэннэрэ Карл Георгиевич, Юрий Георгиевич, Наталья Георгиевна, хос сиэннэрэ – Анна Карловна Башарина буолаллар.
(фото 2) учууталлар династияларын төрүттээччи үөрэнээччитэ, Платонова И. И.-Платонов Алексей Иннокентьевич (1914-1977). Эдэр эрдэҕиттэн актыыбынай олоххо актыыбынай позициялаах киһи быһыытынан тыа сирин культурнай революциятыгар уонна сэбиэскэй колхоз тутуутун туруорсуутугар быһаччы кыттыыны ылбыта. Алексей Иннокентьевич 17 сыл (1932 с.) Телигинскай алын оскуола учууталынан уонна сэбиэдиссэйинэн улэлээбитэ. Эдэр, эрчимнээх учуутал оҕолор уонна тыа сирин олохтоохторо сөбүлээтилэр. Кини үөрэҕэ суох буолууну суох оҥорууга, сынньалаҥы тэрийиигэ, физическэй бэлэмнээһини иитиигэ көхтөөхтүк кыттыбыт ыччат коллективын тэрийбитэ. Тэрийээччи, хаһаайыстыбаны тэрийээччи үлэтэ күн бүгүнүгэр диэри умнуллубат. Алексей Иннокентьевич аҕа дойду улуу сэриитигэр кыттыбыта. Сэрии кэнниттэн бэйэтин педагогическай үлэтин салҕаабыта. Кини оҥорбут үлэтин- хамнаһын, оскуолалар үөрэтэр- материальнай базаларын ыарахан сылларга өрө көтөҕүүгэ кини өҥөтө сүҥкэн.
2023 сыл Дойду президенын ыйааҕынан «Уһуйааччы уонна учуутал» сылынан биллэриллибитэ. «Педагогические династии России» бырайыак чэрчитинэн Платоновтар династиялара Арассыыйапедагогическай альманахтарыгар Саха Өрөспүүбүлүкэтиттэн бастакынан киирбитэ.
— Төрөөбүт оскуолаҕытын кытта хайдах сибээс тутаҕытый?
— Билигин династия чилиэннэрэ Иван Иванович Платонов аатынан Наахара, Филипп Гаврильевич Охлопков аатынан Майа, Верхоянскай, Өймөкөөн, Дьокуускай куорат 26 нүөмэрдээх орто оскуолаларыгар, Томпо элбэх хайысхалаах гимназиятыгар үлэлииллэр.
Төрөөбүт оскуолабытын кытта сибээс мэлдьи баар. Оскуолабыт үөрүү- көтүү, үөрүү- көтүү иэйиитин долгутар, онно биһиги үөрүүбүт- көтүүбүт үксүүр.
Платоновтар — төрөөбүт дойдуларын патриоттара, төрөөбүт норуотун чулуу үгэстэрин тутуһааччылар, чиэһинэй, көнө майгылаах, чэгиэн- чэбдик буолуулара, чэгиэн- чэбдик буолуулара, учууталларын ыҥырыылара муҥура суох киэн тутталлар. Ааспыт норуокка дириҥ ытыктабыллаахтык сыһыаннаһара, олохторун чэпчэтэргэ кыһаллаллара, сырдык кэскилгэ итэҕэйэллэрэ.
Кинилэр төрөөбүт нэһилиэкпит, улууспут, республикабыт чэчирии сайдарын туһугар үүнэр көлүөнэни иитэн- үөрэтэн, инникигэ эрэллээхтик, дьоһуннаахтык салгыахтара диэн эрэнэбит.
— Эһиги оскуолаҕа үлэлииргитин сөбүлүүгүт дуо?
— Мин оскуолаҕа үлэлиирбин олус сөбүлүүбүн, оҕолору, учууталлары кытары алтыһан үлэлииргэ сүрдээх интэриэһинэй.
— Кэлэр педагог ыччатка тугу баҕарыа этигитий?
— Кэлин педагогтарга, наставниктарга, сүрдээх үчүгэй үлэни, ситиҺиини баҕарабын уонна да, кинилэр эмиэ биһиги курдук, бу педагог учуутал длинастияларынан киэҥ туттуохтара диэн, олус эрэнэбин.
Даша Сидорова, ОхлопковNews медиа киин кэрэспэндиэнэ
Ф.Г. Охлопков аатынан Майа орто оскуолата