Тустуу, хапсаҕай курдук спорт көрүҥнэрэ кыыс оҕоҕо сөбө суохтар диэн олохсуйбут өйдөбүл баар. Ол эрээри бу этиини утары барар кыргыттар суох буолбатахтар. Аан дойду үрдүнэн кыргыттарга тустуу сайдыбыта ыраатта. Оттон Саха сиригэр спорт бу көрүҥэ «Азия оҕолоро» оонньуулар программаларыгар киириэҕиттэн баар. Билигин сүрүннээн оскуолаҕа үөрэнэр кыргыттар дьарыктаналлар. Кинилэртэн биирдэстэрэ Элина Сидорова @elyvino буолар.
– Бэйэҕин билиһиннэр эрэ.
– Мин Дьокуускайтан төрүттээхпин эрээри, кыра эрдэхпиттэн Сунтаарга эбээбэр олорон улааппытым. Сунтаар 1 №-дээх орто оскуолатыгар үөрэммитим. 17 саастаахпын. X кылааһы этэҥҥэ бүтэрдим. Тохсунньу маҥнайгы күнүгэр төрөөн, Саҥа дьыл оҕото буолабын. Онон барыга-барытыгар көхтөөх, араас куруһуоктарга сылдьан, үҥкүү муусука оскуолатын бүтэрбитим. Спорка киирдэххэ, футболуубун өрөспүүбүлүкэҕэ тиийэ ситиһиилээхпин. Ол кэннэ тустуунан дьарыктанан, араас күрэстэргэ барытыгар кыттан, хотторуу да хомолтотун, кыайыы да өрөгөйүн биллим.
– Дьиэ кэргэнин туһунан кэпсиэҥ дуо?
– Мин дьиэм кэргэним Ивановтар, ийэм өттүнэн Сидоровтар. Аҕам өттө бары Сунтаардарбыт. Мин хос эбээм бииргэ төрөөбүт убайа Сүүрүк Яковлев буолар, Кэмпэндээйи биллиилээх сүүрүүгэ. Мин икки тустуук эдьиийдэрдээх буолабын, онон быьа тардан эмиэ киирэн буруобулаабытым.
– Тустуунан хас сааскыттан саҕалаан дьарыктаммыккыный? Тоҕо уонна тустуу таллыҥ?
– Тустуунан мин 14 сааспыттан дьарыктанабын. Саха сиригэр үгүс дьон спордунан дьарыктамматтар эрээри, тустууну убаастыыллар. Саха оҕото буолан баран син биир тустуохтаах дии саныыбын. Бэрээдэккэ, туруоруммут сыалы ситиһэргэ, тулуурдаах буоларга үөрэтэр. Ситиһии кэллэҕинэ, эппиэтинэс үрдүүр. Киһини эт-хаан өттүнэн эрэ буолбакка, өйгүн-санааҕын эмиэ сайыннарар. Онон мин бу көрүҥүнэн күүскэ эрчиллэн барбытым.
– Уопсайынан дьарык, бэлэмнэнии хайдах ааһарын кэпсиэҥ дуо? Уолаттар киэннэриттэн туох уратылааҕый?
– Уолаттар киэннэриттэн туох да уратыта суох. Мин хайаан да кыайыахтаахпын, тугу эмит ситиһиэхтээхпин, өссө эбии дьарыктаныахтаахпын диэн сыал туруорунан дьарыкка эрчиллэр буолбутум. Миигин Герасим Романович Данилов дьарыктыыр, кини оҕолору көҥүл тустууга уонна спорт араас көрүҥэр эрчийэрэ. Ол иһин, сүрүннээн, күрэхтэһии буоларын саҕана күүскэ дьарыктанабыт.
– Үөрэххэр хайдаххыный?
– Үөрэхпэр кыһаллабын. Үөрэхпин дьарыкпын кытта дьүөрэлии сатыыбын, мэһэйдэппэппин. Билигин оскуолабын X кылааһынан түмүктээтим. Салгыы кэллиэскэ туттарсарга быһаарынным.
– Ситиһиилэргин кэпсиэҥ дуо?
Бастакы кыайыым тустуунан биир ый дьарыктаммытым кэннэ кэлбитэ. Өрөспүүбүлүкэтээҕи «Боотурдар» күрэххэ үһүс миэстэ буолбутум. Онон кынаттанан, «Женщины герои» диэн эмиэ өрөспүүбүлүкэтээҕи тустуу күрэҕэр иккитэ иккистээбитим. Улууспар иккитэ бастаабытым. Уһук Илин уокурук чемпионатын кыттыылааҕабын.
Күүстээх утарсааччылар түбэстэллэр да, умса тардыталаан, кэннилэригэр тахсан, “кириэскэ” эргитэлээн эҥин, технически кыайталааччым. Ол иһин тулуурдаах буолуҥ, санааҕытын түһэрбэккэ иннигит хоту баран иһиҥ, хотторор түгэҥҥэ туохха сыыспыккытын, утарылаһааччыгыт тиэхиньикэтин аныгыскы сырыыга сыыспат туһугар көрүҥ диибин.
– Тустууну, үөрэҕин таһынан иллэҥ кэмҥэр сөбүлүүр дьарыгын тугуй?
– Футболлуубун. Оскуола иһигэр араас таһымнаах тэрээһиннэри ыытарга көхтөөхтүк сыһыаннаһабын. Tik-Tok, Instagram интэриниэт ситимнэригэр араас треннары, үҥкүү видеоларын устан таһаарабын. Оҕолор көрөллөр, сэргииллэр. Билиҥҥи кэмҥэ сайдыы хаамыытын батыһан, салгыы инстаграмынан дьарыктанар санаа баар.
– Харантыын кэмигэр спордунан дьарыктаннын дуо?
– Сунтаарга дьиэбэр таһырдьа, чэбдик салгыҥҥа тахсан, күн аайы эрчиллэччим уонна сүүрэччим.
– Тустуунан саҥа дьарыктанар кыргыттарга тугу баҕарыаҥ, сүбэлиэҥ этэй?
– Хаһан да бэринимэҥ! Күүстээх санаалаах буолуҥ! Сырдыкка, кэрэҕэ эрэллээх, үлэлээн-хамнаан дьоллоох-соргулаах буолуҥ! Спорт – бэйэҕэ эрэллээх буолууну, кэрэҕэ, сырдыкка тардыһыыны, туһалаахтык олорууну, тулалыыр эйгэҕэ тапталы үөскэтэр, киһи ис туругун тупсарар, киһи быһыытынан таһымҥын үрдэтэр.
Элина, салгыы курэхтэһиигэ кыттаргар үрдүк ситиһиилэри. Эйиэхэ куруук бу курдук кыайаргар-хоторгор, бу дьарыккын кэнэтэ, тута сылдьаргар баҕарабыт.
Кэпсэттэ Павел Ильин.
1
чукурушка❤️