Судаарыстыбаннас күнүн көрсө биһиги Октябрьскай уокурук управатын салайааччытын Валентин Тимофеевич Эверстовы кытта көрсөн кэпсэттибит. Кини Октябьрскай уокурук управатын 2021 сылтан салайан кэлбит уопуттаах салайааччы буолар. Дьон кыһалҕатын өйдүүр, олохтоохтору кытта биир тыл булан, сүрдээх эппиэтинэстээх үлэни сүгэн, үгүс ыарахаттары, уустуктары да көрсөн, быһааран бүгүҥҥү диэри үлэлии-хамсыы сылдьар. Ону таһынан, кини элбэх оҕолоох ыал амарах аҕата.
Валентин Тимофеевич, Октябрьскай уокурук туһунан сырдатыаххыт дуо? Хас киһи олорорун, манна ханнык улахан тэрилтэлэр киирэллэрин чуолкайдаары гынабыт.
—Үтүө күнүнэн! Октябрьскай уокурукка ааспыт перепиһынан 41 тыһыынча киһи олорор, онтон полиция биллэрэринэн, прописката суох, учуоттамматах уопсайа 50 тыһыынча киһи олорор. Биһиэхэ оннук улахан промышленнай тэрилтэ эҥин суох, үксэ барыта үөрэх, наука тэрилтэлэрэ, оскуолалар, детсадтар киирэллэр.
2021 сылтан уокурук управатын салайан кэллиҥ. Бэйэҕин кытта үлэлээн кэлбит хамаандаҥ, үлэһиттэрин туһунан тугу кэпсиэн этэй? Туруоруммут соруктаргытын төһө толоробут дии саныыгытый?
—Бу коллективы кытта мин үлэлээбитим ыраатта. Биһиэхэ эдэрдэр, саҥа үлэҕэ киирбит дьоннор эмиэ бааллар. Биһиги бэйэбит туруоруммут сыалбытын, мин санаабар, барытын толоробут уонна инникитин даҕаны сорук туруоран толорон иһиэхпит. Улахан сыалбытынан “Тысяча дворов” диэн федеральнай программаны олоххо киллэрии буолар. Ол программанан биһиги уокуруккпут иһигэр киирэр дьиэлэр территорияларыгар аныгылыы тупсаҕай, куттала суох эйгэни тэрийии буолар. Биһиги олохтоохтору кытта ситимнээхтик үлэлии сылдьабыт. Ол курдук, киэһэ үлэ чааһын кэнниттэн үлэһиттэрим квартиралары кэрийэ сылдьан, бэйэлэрэ подпись хомуйаллар. Холобур, сөбүлэһэбит диэн илии баттаан программаҕа киирэллэр, ол кэннэ кинилэри обслуживанияҕа ылабыт. Биһиги ол оннук үлэни барытын оҥорбуппутун кэннэ, сорох управляющай компаниялар обслуживанияҕа ылбат түбэлтэлэрэ тахсар. Ол иһин дьон баҕарбытын курдук сороҕор сатаммат. Элбэх дьону, ыалы, дьиэни кэрийэммит араас дөкүмүөннэри бэлэмниибит. Ол дьиҥинэн, улахан үлэттэн тахсар. Үгүс дьону кытта көрсөн, барыларыгар программаны билиһиннэрэр, тиэрдэр уустуктардаах. Сороҕор ыйы ыйынан барар үлэ, кыһынын эмиэ сылдьааччыбыт. Күүстээх үлэбит биир хайысхата онно сытар. Онтон күннээҕи дьаһаллар, быһаарыныылар үлэ кэминэн ааһан иһэр буоллахтара.
Валентин Тимофеевич, уокурукка ордук ханнык сүрүн сытыы кыһалҕалар баалларый? Ону быһаарарга туох үлэ барарый?
—Кыһалҕа араас. Ким эрэ гараж туруорунарыгар миэстэ тиийбэт, сир тиийбэт. Дьон үксэ барыта гаражтаныан баҕарар. Ити эмиэ биир улахан боппуруос буолар. Бу кэнники икки сылга дьон подъезпытын хомуйбаттар, сууйбаттар-тараабаттар, диспетчер заявка ылбат диэн ыйытыылаах дьон киирэрэ үгүс. Хас даҕаны домовой группа диэн куйаар ситимигэр бөлөхтөөхпүт. Онно олохтоохтор бэйэлэрэ арааһынай кыһалҕаларын киирэн этэллэр. Үлэбэр тыһыынчанан сообщения кэлэр, сороҕор сатаан эппиэттээбэккэ хааллахпына, дьиэбэр тиийэн эмиэ эппиэттиибин. Кыһалҕалаах дьон сороҕор миэхэ кыаллыбат бопуруостары биэрэр, ону бэйэлэрэ да бэркэ диэн билэллэр. Оннук түгэннэргэ бэйэм тустаан быһааран биэрэбин. Биһиэхэ өссө биир улахан кыһалҕабыт — уу, хаар өттүгэр буолар. Куорат водоотведения урут былыр оҥоһуллубут, ону сорох уокуруктар “слепой отток” диэн буолаллар. Кинилэр Горканалга тиийбэттэр, ол иһин олор туоланнар суолтан уу барбат. Ону реформалаан барытын саҥатытан, хаттаан оҥорорго элбэх харчы наада. Билигин, хомойуох иһин, ол кыаллыбат суол. Ол иһин төһө кыалларынан АСМ-нар уулууссалартан ууну оботтороллор. Ремонт, суол өрөмүөнэ уонна эргэрбит таас дьиэлэри капитальнай өрөмүөннээһин боппуруостара сытыытык тураллар. Сыл аайы капитальнай ремонт оҥоһуллар гынан баран, сорох дьиэлэр тутуулара мөлтөх, биитэр аварийнай буолаллар. Холобур, КПД дьиэлэр, таас дьиэлэр, 5 подъездаах, 120 квартиралаах дьиэлэр.
Валентин Тимофеевич, уокуруккут инники сайдыытын хайдах көрөҕүтүй?
—Биһиги уокурукпут сайдыыта Республика уонна Муниципалитет уопсай бюджетыттан тутулуктаах. Биһиги, холобур, ол бюджеты быһаарбаппыт, көннөрү үлэһиттэр эрэ буолабыт. Ол иһин биһиги бэйэбит баҕа санаабытын салалтаҕа тиэрдэбит, сыл аайы маны көннөрүөхпүтүн баҕарабыт, ону оҥоробут, бачча объемнаах үлэ диэн, төһө харчы барарын этэбит. Ону правительство быһаарар, ылынар. Бу балаҕан ыйын 25 күнүгэр улуусса арыллыыта буолла. 17№ оскуола эмиэ ол кварталга киирэр. Петровскай , Белинскэй уулуссаларынан суол оҥоһуллубута. Ил Дархан Айсен Николаев өйөбүлүнэн уулусса саҥардыллан олоххо киирдэ. Биһиги кыһын 4 ыйы быһа дьону кытта үлэлэһэн, подпись хомуйан саҕалаабыппыт. Ити дьиэлэртэн барыларыттан сөпсөһүү ылан, ол программаҕа киирээри заявка ыыппыппыт. Өссө “Прометей” управляющай компания ылсыспыта буоллар, Белинскай суолунан дьиэлэр олбуордарын иһэ өссө тупсаҕай, үчүгэй көрүҥнээх буолуохтаах этэ.
Билиҥҥи эдэр ыччакка тугу туһаайан этиэ, сүбэлиэ этигитий?
—Киһи күүстээх санаалаах буолуохтаах, бэйэтин төрөөбүт тылын баһылыан наада, дьиҥнээх патриот буолан улаатыҥ. Үөрэҕи, сайдыыны баһылаабыт киһи быдан көрүүтэ-истиитэ атын буолар, тулата барыта уларыйар, ситиһиилэнэр кыахтанар.
Оҕолор аҕа киһи сүбэтин ылынан, Валентин Тимофеевичка өссө элбэх кыайыыны-хотууну, инникигэ тулуурдаах буолууну, уокурук сайда эрэ турарын баҕарабыт.
Сандаара ТИМОФЕЕВА, Ая ИВАНОВА, VII кылаас,
«Сайдын» медиакиин юнкордара, 17№-дээх оскуола, Дьокуускай
keskil14.ru