Үрдүккэ – сырдыкка көтүтэр,
Үтүөнү – кэрэни үксэтэр
Үтүөкэн киһибит учуутал
Үйэ – саас эйиэхэ дьиҥ махтал!
Биһиги бары Учууталга үөрэнэбит. Учуутал ыарахан үлэлээх. Кини оҕолору үөрэтэрин таһынан үчүгэй дьон буолан таҕыстыннар диэн кыһаллан иитэр. «Үтүө күнүнэн, оҕолоор!», — диэбитинэн кылааска үөрэн мичээрдээбитинэн киирэн кэлээччи 1-4 кылааска дылы үөрэппит учууталбыт Дария Петровна Христофорова.
Кини биһигини ааҕарга, суруйарга, суоттуурга, тулалыыр эйгэни болҕойон көрөргө үөрэппитэ. Маны таһынан оҕуруо тиһэргэ, улахан дьону убаастыырга, төрөөбүт дойдуну таптыырга үөрэппитэ. Учууталбыт олус үчүгэй, кини үтүө санаалаах, куруук күлэ-үөрэ сылдьар майгылаах. Үөрэххэ мөлтөөтөхпүтүнэ сэмэлээн мөҕөөччү, ону биһиги истээччибит. Быйыл биһиги 5-с кылааска тахсан, элбэх учууталга үөрэнэр буоллубут, саҥа кылаас салайааччыланныбыт.
Биһиги бастакы учууталбытын Дария Петровнаны көрсөн, кэлэн иһэр учуутал күнүнэн эҕэрдэлээн туран интервью ыллыбыт.
— Хас кылааһы орто сүһүөххэ таһаардыҥ?
— Учууталлаабытым 30-ча сылын устата 1 кылаастан саҕалаан үөрэтэн 5-с кылааска дылы 7 выпуһу таһаардым.
— Оҕолору кытта үлэлииргэ ордук туохха болҕомто уураҕын?
— Оҕо ситиһиилээх, өйүн сайыннардын, айар дьоҕурдаах, дьону кытта бодоруһар буоллун диэн үлэлэһэбин.
— Биһиги кылааһы элбэх экскурсияҕа илдьэ сылдьыбытын. Ол үлэ туһунан кэпсээ.
— Элбэх сири-дойдуну көрдүннэр, араас түмэлгэсырыттыннар, театры билистиннэр диэн «Төрөөбүт дойдум» диэн бырайыакпынан үлэлиибин. Оҕолор 4 сыл устата бэйэлэрин дойдуларын туһунан билиилэрин хаҥаталлар, кэрэ сирдэринэн күүлэйдээн астыналлар. 1-гы сыл-нэһилиэк бэлиэ сирдэрин, тэрилтэлэрин, 2-с сыл-улуус түмэллэрин, памятниктарын, кэрэ сирдэрин, 3-с сыл-чугас ыаллыы сытар улуустары Чурапчыны, Мэҥэ-Хаҥалаһы билсии, 4-с сыл-Дьокуускай куоракка, чугас сытар Орто дойдуга, Булууска сылдьыы. Маннык экскурсиялары олус сэҥээрэллэр, төрөөбүт дойдулара улаханын, кэрэтин сэргииллэр.
— Үөрэнээччилэрин кимнээх этэй, билсэҕит дуо, туох үлэһит буоллулар?
— Үөрэтэн-иитэн таһаарбыт оҕолорум номнуо үлэһиттэр, ыал буолуталаатылар. Олус интэриэһинэй уонна туһалаах идэлээхтэр: сварщик, механик, суоппар, инженер, учуутал, медик, дизайнер, спорт, туризм, ветеринарнай сулууспа, ЖКХ эйгэтин үлэһиттэрэ, урбаанньыттар да бааллар. Биир сиргэ эрэ үлэлээбэккэ, сайдан иһэллэр диэн сэмээр үөрэбин. Кэмиттэн кэмигэр билсэн, туох-хайдах сылдьалларын ыйыталаһабын.
— Ордук сөбүлээн туох тэрээһин ыытаҕыный?
— Төрөөбүт дойдуну билиһиннэрэр, дьиэ кэргэнинэн иллээх, чугас сыһыаҥҥа иитэр сыаллаах тэрээһиннэри, оонньуулары, күрэхтэри ыытабын.
Дария Петровнаҕа махтанабыт, өссө да элбэх оҕону үөрэтэригэр уонна истигэн үөрэнээччилэри баҕарабыт.
Учуутал — ийэ, аҕа,
Учуутал — доҕор, атас,
Уһун сааска умнубакка
Учууталы ытыктыахха!
Яша Алексеев, Карина Неустроева, Сандаара Бурцева,
5 кылаас үөрэнээччилэрэ,
«Эрэл» медиакиин, Сулҕаччы, Амма.
keskil14.ru