Ахсынньы 16 күнүгэр өрөгөйдөөх Улуу Кыайыы 80 сылын түмүктүүр тэрээһиммит буолан ааста. Бу күн Уус Алдан улууһун Байаҕантай нэһилиэгэр И.П. Готовцев аатынан Тандатааҕы түмэлгэ «Дьоруойдар алмаастара Тандаҕа» быыстапка арыллыытыттан саҕаланна. Үөрүүлээх да, долгутуулаах да тэрээһиҥҥэ нэһилиэк олохтоохторо, ыччаттар мустан, улуус уонна өрөспүүбүлүкэ геройдарын ааттарын-суолларын өйдөөн-санаан аастылар.
Түмэл үлэһитэ Мотрена Петровна Черноградская Уус Алдан улууһун дьоруойдарын ааттарынан ааттаммыт алмаастары билиһиннэрдэ. Кини кэпсээниттэн биллибитинэн, дьоруойдарбыт ааттара Саха сирин хас биирдии киһитин сүрэҕэр сөҥмүт, хаһан да умнуллубат чаҕылхай сулустар курдуктар. Мотрена Петровна маннык алмаастары ааттаата: Социалистическай Үлэ Геройа Елизавета Ивановна Бурцева аатынан (69,32 карат); Социалистическай Үлэ Геройа Анастасия Семеновна Копырина аатынан (61,04 карат); Россия Геройа Михаил Михайлович Стрекаловскай аатынан (51,57 карат). Бу дьоруойдар ааттарын таһынан, Мотрена Петровна Танда сэлиэнньэтиттэн төрүттээх, биир дойдулаахтарбыт ааттарынан ааттаммыт икки алмааһы анаан бэлиэтээтэ: «Владимир Денисович Лонгинов аатынан (94,19 карат); Михаил Николаевич Готовцев аатынан (46,81 карат). Бу алмаастар – биһиги дьоммут хорсун быһыыларын, үлэҕэ ситиһиилэрин кэрэһиттэрэ, ыччакка холобур буолаллар».
Улуу Кыайыы 80 үбүлүөйдээх сылын түмүктүүр тэрээһин чэрчитинэн, Танда нэһилиэгин култууратын дьиэтигэр нэһилиэк олохтоохторо, ыччаттар уонна ыалдьыттар Аҕа дойду Улуу сэриитин кыайыытын бэлиэтээн, инники кэскилгэ эрэли уонна хорсун буойуннарга махталбытын биллэрдибит. Тэрээһин үөрүүлээх чааһа Танда орто оскуолатын М.Н. Готовцев аатынан 11-с кылааһын үөрэнээччилэрэ Сивцев Арылхан, Неустроев Уйгун, Егоров Иван, Дьячковский Семен Арассыыйа Федерациятын, Саха Өрөспүүбүлүкэтин, Уус Алдан улууһун уонна Байаҕантай нэһилиэгин былаахтарын күөрэччи тутан киллэриилэриттэн саҕаланна. Бу долгутуулаах түгэҥҥэ бары мустубут дьон туран Арассыыйа, Саха Өрөспүүбүлүкэтин уонна Уус Алдан улууһун гимнэрин иһиттибит. Ыччаттарбыт бу курдук улахан тэрээһиҥҥэ былаах тутан киириилэрэ төрөөбүт дойдуга тапталы, бэриниилээх буолууну көрдөрөр.
Салгыы Танда оскуолатын үөрэнээччилэрэ Улуу Кыайыыга анаммыт литературнай дьүһүйүүнү билиһиннэрдилэр. Култуура дьиэтин сыанатыттан нэһилиэк баһылыга Егоров Савва Иванович тыл эттэ. Кини бу сыл устата ыытыллыбыт үлэлэр туһунан билиһиннэрдэ, Кыайыы 80 сылын көрсө нэһилиэк олохтоохторо көхтөөхтүк кыттыбыт араас тэрээһиннэрин бэлиэтээтэ.
М.Н. Готовцев аатынан Танда орто оскуолатыгар эмиэ бу курдук киэҥ хабааннаах үлэлэр барбыттар. Ону оскуола эдэр кэрэспэдьиэннэрэ бэйэлэрин оҥорбут видео үлэлэригэр кэпсээтилэр. Бу видеоҕа оҕолор Улуу Кыайыы 80 сылыгар анаан ыытыллыбыт тэрээһиннэрин сырдаттылар. Биир киэҥник биллибит, дьон биһирэбилин ылбыт «Биһиги дьиэ кэргэн Өйдөбүнньүгэ» бырайыак ааптардара Колодезников Иван Иванович уонна Федоров Степан Константинович Махтал суругунан наҕараадаланнылар. Кинилэр үлэлэринэн-хамнастарынан, тэрийэр дьоҕурдарынан бу улахан тэрээһин ситиһиилээхтик ыытыллыбыта бэлиэтэннэ. Ону таһынан бу күн өссө биир хорсун буойун, «Германияны Кыайыы иһин», “Японияны Кыайыы иһин” мэтээллэрдээх Готовцев Константин Александрович туһунан аймахтара ахтан-санаан аастылар.
Тэрээһин устата Танда нэһилиэгин араас ансаамбыллара уонна оскуола үөрэнээччитэ Готовцев Гаврил патриотическай ырыалары толордулар. Ырыа-тойук дьон дууһатын таарыйан, бэлиэ күн ураты суолтатын өссө чиҥэттэ. Бу тэрээһин Улуу Кыайыы өлбөт-сүппэт суолталааҕын, кэнчээри ыччакка үйэлээх өйдөбүнньүк буоларын өссө төгүл дакаастаата. Албан ааттаах хорсун буойуттарбыт ааттара умнуллубат!
Күндүүнэ ЕГОРОВА, VIII кылаас,
М.Н. Готовцев аатынан Танда орто оскуолата, Уус Алдан
Туйаара Мамонтова хаартыскалара, X кылаас