Болот Боотур аатынан Хатылы орто оскуолатыгар аан маҥнайгытын функциональнай билиигэ (грамотноска) улуустааҕы «Илин эҥэр» кейс-чемпионат ыытылынна.
Бу чемпионат ааптардарынан оскуолабыт учууталлара Оксана Константиновна Иванова, Вероника Ивановна Спиридонова уонна оскуолабыт завуһа Екатерина Алексеевна Спиридонова буолаллар.
Чемпионакка 8 хамаанда кыттыыны ылла: 40 оҕо, 8 салайааччы. Бүтэhик сүрүн түhүмэҕи Хатылы нэhилиэгин баhылыга В.Е. Попов, «Алмазкредитсервис» сүрүннүүр дириэктэрэ М.Д. Монастырева, Чурапчы улууhун үөрэҕин салалтатын салайааччытын экономическэй боппуруостарга солбуйааччыта О.Ю. Коркина, Чурапчы улууhугар оҕо-ыччат хамсааhынын координатора Т.С. Смирников, ыччат лидера А.Н. Федорова сыаналаатылар. Күн устата хамаандалар икки ардыларыгар күүстээх киирсии буолла. Уопсай түмүгүнэн муҥутуур кыайыылааҕынан Соловьев орто оскуолатын «Мырыла кэскилэ» хамаандата тахсан, 20 тыһ. солк. уу харчынан наҕараадаланна. Успуонсардарынан Чурапчы улууһун тутаах тэрилтэлэрэ уонна Хатылы нэһилиэгин дьаһалтата буоллулар. Иккис миэстэни Болтоҥо орто оскуолатын хамаандата, 3 миэстэни Хатылы орто оскуолатын «Кэскил» хамаандата ыллылар. Маны таһынан хас биирдии хамаандаҕа анал ааттар ананнылар. «Алмазкредитсервис» хампаанньа анал бирииһин Д.П. Коркин аатынан Чурапчытааҕы спорт интэринээт-оскуолатын «Классные пятые» хамаандатыгар туттарда. Бу хамаанда чемпионат саамай кыра кыттааччыларынан ааттаннылар.
Бу сонун оонньуу туһунан сиһилии сырдатарыгар тэрийээччиттэн Оксана Константиновна Ивановаттан көрдөстүбүт:
– Кейс-чемпионат тосхоло былырыыҥҥы педагогтар дьаарбаҥкаларыттан саҕаламмыта. Биһиги Вероника Ивановна уонна Екатерина Алексеевна буоламмыт «Илин Эҥэр» диэн бырайыак суруйбуппут. Ол бырайыакпытын олоххо киллэрэн, улууспут иһинэн бастакыбытын тэрийдибит. Функциональнай грамотноска аналлаах улахан тэрээһиннэр өрөспүүбүлүкэҕэ да суохтар диэн көрөбүт, ол онтон сиэттэрэн, бу кейс-чемпионаты саҕалаатыбыт. Оонньуубут сыала-соруга орто сүһүөх үөрэнээччитэ оскуолаҕа ылбыт билиитин олоххо таба туһанар сатабыллаах буолуохтаах диэн өйдөбүлү иҥэрии буолар. Хамаандалар 4 түһүмэҕи аастылар: логотип толкуйдааһын диэн дьиэтээҕи үлэлээхтэр этэ, тобуллаҕас толкуйдарын олимпиада боппуруостарыгар эппиэттэрэ быһаарда. Ол кэнниттэн хамаандалар станцияларынан олоххо көстөр тургутуулары аастылар, уопсайа 8 станция баара. Бүтэһик түһүмэххэ спонсордарбыт – Чурапчы улууһун араас тэрилтэлэрэ бэйэлэрин кыһалҕаларын хамаандаларга сырдаттылар, оҕолор ону хайдах быһаарыахха сөбүн туһунан бырайыак толкуйдаан оҥордулар. Сыаналааһын сүрүнэ хамаанданан үлэ сатабыла буолар. Араас интэриэhинэй бырайыактары иhиттибит. Сынньалаҥ кэмигэр оскуолабыт V кылааhын оҕолоро сахалыы остуол оонньуутун тэрийэн ыалдьыттары сэргэхситтилэр. Бастакы чемпионакка кэлбит ыалдьыттарбытыгар инникитин үөрэхтэригэр ситиһиини баҕарабыт. Тэрийээччилэр ааттарыттан сүрүн успуонсардарбытыгар барҕа махталбытын тиэрдэбит.
Кейс-чемпионат төһө инникилээҕин билээри оскуола дириэктэриттэн Екатерина Ивановнаттан ыйыттыбыт.
– Бу чемпионат, мин санаабар, олус инникилээх бырайыак буолар, тоҕо диэтэххэ биһиги дойдубут президенэ Владимир Путин үөрэхтээһин эйгэтин сайдыытыгар ылынан турар дьаһалларыгар функциональнай грамотность киирэрэ улахан суолталааҕын туһунан иһитиннэрбитэ. Ону таһынан Ил Дархаммыт Айсен Сергеевич эмиэ үөрэхтээһин сайдыытын 2030 сылга диэри хайдах көрөрүн туһунан этиитигэр биһиги ыччаттарбыт, кэскиллэрбит аныгылыы өйдөөх-санаалах, харчыны сөпкө туһанар дьон буола улаатыахтаахтар диэн эппитэ. Аныгы ыччат оскуолаҕа ылбыт билиитин олоҕугар үчүгэйдик туһанан, бэйэтэ саҥа бырайыактарга тахсарыгар улахан күүс-көмө бу кейс чемпионат буолар дии саныыбын. Истибиккит курдук, биһиги быйылгы бырайыакпытыгар сүрдээх элбэх тэрилтэ кыттыста. Мин санаабар, маннык тэрилтэлэр биһиги ыччаттарбыт сайдалларыгар олук уурдулар. Инникитин биһиги успуонсардарбыт өссө даҕаны элбээн иһиэхтэрэ дии саныыбын. Мин көрөрбүнэн, бүгүн кэлбит оҕолор харахтара уоттана сылдьар, бары кыттаары, саҥа бырайыактары оҥороору олус бэлэмнэнэн кэлбиттэр. Саҥа үйэ ыччатыгар саамай сөп түбэһэр формат, онон кейс-чемпионат сайдыылаах уонна инникилээх.
Чемпионат кыайыылааҕынан ааттаммыт Соловьев орто оскуолатын «Мырыла кэскилэ» хамаандатыттан санааларын үллэстэллэригэр көрдөстүбүт:
– Бу чемпионаты наһаа сөбүлээтибит, кыайыахпытын баҕарбыппыт уонна сыалбытын ситистибит. Сылын аайы ыытыллыан, өссө элбэх хамаанда кэлэн кыттыан баҕарабыт.
Лиана Яковлева, Анита Кривошапкина,
Мичийэ Ефимова, Амелия Винокурова
VII «Б» медиа кылааһын үөрэнээччилэрэ
Хатылы, Чурапчы