Туруктаах олох барҕата диэн олоххо Айыы туругун баардылыырбыт, ону билинэрбит ааттанар. Бэйэҕэ маны олордон өйү-санааны наардыыбыт, бигэ турукка киирэбит. Турук барҕатын олордууга ахсыс халлааҥҥа олохтоох Чыҥыс Хаан, Одун Хаан сэттэ олук алгыһа ааҕыллар. Чыҥыс, Одун сэттэ олук алгыһа турук сэттэ барҕатын киһиэхэ иҥэрэр.
Олунньу – Одун Хаан ыйа. Бу ыйга Туруу маска Айыы туруга олорор кэмэ. Кут ыйааҕа, оҥоһуута бигэргэнэр. Ийэ тыл, ийэ өй күүһүрэр. Киһиэхэ төрөөбүт ийэ тыл суолтата улаатар. Бэйэ толкуйдуур төрүт өйө-санаата уһуктар. Бу кэмҥэ Айыы туругун алгыһа ааҕыллар.
Олунньу 2-3 күнүгэр «Айыы туругун олордуу» туомун оҥороллор.
Олунньу атын ыйдартан уратыта тугуй?
Бу бастатан туран кыһыны түмүктүүр ый. Алта ыйдаах хараҥа уонна тымныы сабыдыалын түмүктүүр тиһэх ыйбыт.
Иккиһинэн, олунньу диэн уон — толору буолууну бэлиэтиир сыыппара.
Үсүһүнэн, бүппэт тыыннаах бүтүн олоҕу баардылыыр, суолталыыр кэм. Чыҥыс хаан ыйааҕын, Одун хаан оҥоһуутун – туруктаах олоҕу олорон аһарыы бириэмэтэ буолар. Айыы туругун илдьэ сылдьыы ааттанар.
Олунньуга айыы туругун илдьэ сылдьыы диэни быһаарыаҥ дуо?
Тохсунньуга ийэ кут төлкөнү иитэ кэлбитигэр, биһиги ону муҥутуу харыстыыр, аймаабат туһугар кыһаммыппыт. Оттон олунньуга Айыы туругун олордор кэмҥэ кут ыйааҕын, кут оҥоһуутун толорууга кыһанабыт.
Кут ыйааҕа, кут оҥоһуута диэннэри өйдөтүөҥ буолаарай?
Судургутук эттэххэ, ийэ тылы ийэ өйүнэн бүүс бүтүннүү толору өйдүүр уонна ийэ өйүнэн өйдүүрү ийэ тылынан толору этэр-тыынар буолуу ааттанар.
Ааптар: Анатолий Павлов — Дабыл