Күрэс төрүт көрүҥнэригэр XXII төгүлүн ыытыллар «Манчаары оонньууларын» үтүө көмөһүттэрин (волонтердар) корпустара от ыйын 7 күнүгэр үөрүүлээхтик арылынна.
Хас биирдии улахан, таһымнаах тэрээһиннэргэ халлаан күөх, оранжевай, от күөх өҥнөөх көстүүмнээх оҕолору бэлиэтии көрөр буолуохтааххыт. Кинилэр анал сүүмэрдээһини ааспыт – үтүө көмөһүттэр. Тааттаҕа ыытылла турар «Манчаары оонньууларыгар» үтүө көмөһүттэр таҥастарын өҥө – оранжевай. Бу өҥ чаҕылхай күнү, самаан сайыны, өйгө-санааҕа хаалар чаҕылхай түгэннэри бэлиэтиир.
А.Е. Турнин аатынан күрэс дыбарыаһын балаһааккатыгар үтүө көмөһүттэр корпустарын үөрүүлээх арыллыытыгар Саха өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта Сергей Васильевич Местников, Саха өрөспүүбүлүкэтин успуорка уонна физическай култуураҕа миниистирэ Леонид Николаевич Спиридонов, Таатта улууһун баһылыга Айаал Семенович Бурцев ыалдьыттаатылар.
Таатта улууһун бары нэһилиэгиттэн, өрөспүүбүлүкэбит улуустарыттан, ону ааһан Москва куораттан уопсайа 227 үтүө көмөһүт «Манчаары оонньууларын» тэрээһинигэр күүс-көмө буолан үлэлии-хамсыы сылдьаллар.
Үтүө көмөһүттэргэ туһаайан Сергей Васильевич Местников бэйэтин эҕэрдэ тылын маннык саҕалаата: «Кэнчээри ыччаттарбыт, үтүө көмөһүттэр! Кэтэһиилээх үтүө-мааны түгэммит үүнэрэ чугаһаата. Бу күннэргэ күрэс төрүт көрүҥнэригэр XXII төгүлүн ыытыллар «Манчаары оонньууларын» күрэстэһээччилэрэ Ытык Күөлгэ түмсэллэр. Онон дьэ бу күннэргэ өрөспүүбүлүкэ сүрүн болҕомтото барыта Ытык Күөлгэ Тааттаҕа туһаайыллар».
Сергей Васильевич бастатан туран үтүө көмөһүттэргэ махтанна:
Эһиэхэ барҕа махталбытын этиэхпитин баҕарабыт. Эһиги бэйэҕит баҕа өттүгүтүнэн сөбүлэһэн, баҕаран туран «Манчаары оонньууларын» ыытыыга көмөлөһө, бэйэҕит сүҥкэн кылааккытын киллэрэ сылдьаҕыт. Үтүө көмөһүт диэн кимий? Кини, бастатан туран, «Манчаары оонньууларын» ыалдьыттарын сүргэтин көҕүлээччи. Ытык сиргэ Тааттаҕа үктэммит хас биирдии ыалдьыт астынан, өйдүүн-санаалыын сырдаан барара эһигиттэн улахан тутулуктаах. Онон эһиги оруолгут сүрдээх улахан суолталааҕын биһиги өйдүүбүт. Хас биирдиигитигэр ситиһиини баҕарабын. Эһиги көмөҕүтүнэн «Манчаары оонньуулара» үрдүк таһымҥа аастыннар, эһиэхэ бэйэҕитигэр үтүө түгэннэри бэлэхтээтиннэр! Бэйэ-бэйэҕитин кытта сүбэлэһэн-амалаһан бииргэ сылдьын. Доҕотторугут кыратык да мунчаарар кинилэри кытта бииргэ буолуҥ! Оччоҕо куруук кыайыылаах-хотуулаах буолуоххут!
Биһиги үтүө көмөһүттэри көрсөн кэпсэттибит.
Алена Бехтюева – Хотугулуу-Илиҥҥи Федеральнай университет устудьуона. «Манчаары оонньууларыгар» үтүө көмөһүт быһыытынан киирэригэр улахан тургутуулары, анал үөрэҕи ааспыт. –– Бу иннинэ «Азия оҕолоро» норуоттар икки ардыларынааҕы уонна Арассыыйа таһымнаах күрэстэргэ үтүө көмөһүтүнэн үлэлээбитим. «Манчаары оонньуулара» ыытылларыгар биһиэхэ улахан эппиэтинэс сүктэриллибитин өйдүүбүн, – диэн этэр Алена Бехтюева.
Алина Таппырова Таатта улууһун В.И. Ленин аатынан Уолба орто оскуолатын үөрэнээччитэ. «Манчаары ооньууларыгар» үтүө көмөһүт буоларга учууталын сүбэтинэн Добро.ру саайка киирэн сайаапка биэрбит. Ол түмүгүнэн сүүмэрдэнэн үтүө көмөһүт буолбут.
– Үлэбит күнэ 10 чаастан саҕаланар. Саха сирин улуустарыттан кэлбит күрэстэһээччилэри, Тааттабыт ыалдьыттарыгар туох ханна баарын ыйан-кэрдэн биэрэбит, көмөлөһөбүт. Бу биһиги сүрүн сыалбыт, – диэн кэпсиир Алина Таппырова.
Ньургун Егоров Ытык Күөл 1 №-дээх орто оскуолатын үөрэнээччитэ. Кини аан бастакытын манна үлэлиир. Онон киниэхэ барыта саҥа, сонун, интэриэһинэй.
– Хас биирдии кэлбит ыалдьыкка, күрэстэһээччилэргэ туох ханна баарын ыйан-кэрдэн, сирдээн биэриэхтээхпин, кинилэргэ көмөлөһүөхтээхпин. Тааттабытыгар ыытылла турар күрэс улахан түһүлгэтэ иллээх,эйэлээх эйгэҕэ ыытылларын ытуһугар кыһаллыахтаахпын, – диэн этэр Ньургун.
Үтүө көмөһүттэр бэйэлэрин истэригэр алта хайысхаҕа арахсан үлэлииллэр. Тааттатааҕы медицинскэй колледж устудьуона, 4 оҕолоох ийэ Евгения Николаевна Неустроева медиктэр хайысхаларыгар үлэлиир. «Суһал» көмө наада буоллаҕына, сүүрэн кэлэр көмөлөһөр дьон – кинилэр.
– Икки бөлөҕүнэн арахсан үлэлиибит. Бастакы бөлөх – фельдшердэр. Манна 10 фельдшер үлэлиир. Иккис бөлөх – медсестралар, эмиэ 10 киһи. Үтүө көмөһүт – дьоҥҥо-сэргэҕэ үтүө сыһыаннаах, бэйэтин баҕатынан көмөлөһөр киһи, – диэн санаатын үллэстэр Е.Н. Неустроева.
Үтүө көмөһүттэр эдэр саастаах эрэ дьон буолбатахтар. Кинилэр ортолоругар аҕам саастаах дьон – үрүҥ көмүс үтүө көмөһүттэр – эмиэ бааллар. Олортон биирдэстэрэ – Мария Егоровна Емельянова. Кини биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр биллэр киһи. Мария Егоровна Саха сирин саллааттарын төрөппүттэрин кэмитиэтин салайааччыта.
Саллаат уолаттарга, кинилэр ийэлэригэр үтүө кыһамньытын аныыр амарах санаалаах киһи Мария Егоровна Емельянова ис санаатыттан баҕаран туран, хаста эмит төхтөрүйэн сайаапка биэрэн ытык Таатта сиригэр кэлбит. Бу иннинэ «Азия оҕолоро» норуоттар икки ардыларынааҕы оонньууларга үтүө көмөһүтүнэн хаста да үлэлээбит.
– Тааттаҕа аҥардас «Манчаары оонньууларынан» эрэ муҥурдаммаппыт. Саллаат уолаттарбыт ийэлэрин көрсөн кэпсэтэбит, күүс-көмө өйөбүл буолабыт, туох кыһалҕалаахтарын билсэбит, – диэн кэпсиир М.Е. Емельянова.
«Манчаары оонньууларыгар» үтүө көмөһүттэр хамсааһыннарын Саха өрөспүүбүлүкэтин ыччат министиэристибэтиттэн Дьулусхан Павлов сүрүннүүр.
– Күрэс төрүт көрүҥнэригэр ХХII «Манчаары оонньууларыгар» 227 үтүө көмөһүт алта хайысханан – күрэстэр ыытыллар сирдэрэ, аккредитация, иһитиннэрэр-биллэрэр эйгэ (ИБЭ), медиктэр, транспорт, наҕараадалыыр бөлөх – арахсан үлэлииллэр. Саамай улахан хайысхабыт күрэс 11 көрүҥнэрэ ыытыллар сирдэрэ буолар. Манна 128 үтүө көмөһүт ананан күрэстэһээччилэргэ, көрөөччүлэргэ, ыалдьааччыларга бэйэлэрин көмөлөрүн оҥороллор, – диэн кэпсиир Дьулусхан Павлов.
«Манчаары оонньууларын» сирдьиттэригэр үтүө көмөһүттэргэ ситиһиилээх үлэни баҕарабыт. Ыраахтан, чугастан кэлбит ыалдьыттарга сылаас сыһыаҥҥытын анаан, суолларын-иистэрин ыйан-кэрдэн биэриҥ!
Янис СЫСОЛЯТИН, VIII кылаас, Лөгөй лиссиэй-интэринээт, Уус Алдан,
Снежанна ГОТОВЦЕВА,VIII кылаас, Танда орто оскуолата, Уус Алдан
Туйаара Мамонтова видеота, IX кылаас, Танда орто оскуолата,
«Кэскил» оҕо пресс-киинин эдкордара