XXII «Манчаары оонньууларыгар» хабылыкка, хаамыскаҕа саамай эдэр күрэстэһээччи 12 саастаах Эрчим Кириллин Өлөөн улууһун хамаандатын эһэтин кытары көмүскүүллэр.
Эрчим Кириллин быйыл 6 кылааһы бүтэрдэ. Саха остуол оонньуутунан сэттэ сааһыттан дьаныардаахтык дьарыктанар.
— Мин чыпчаал ситиһиим хабылыкка — 48 сөкүүндэ, «Биэс тоҥсуурга» — 50, «Сэттэлээх
тоҥсуурга» — 42, «Умсаахха» — 510, — диэн Эрчим тус көрдөрүүтүн кытары үллэстэр.
Эрчим «Манчаары оонньууларыгар» эһэтин Кириллин Валерий Кузьмиһы кытары кытталлар. Бэтэрээннэргэ кыттар Валерий Кузьмич хабылыкка, хаамыскаҕа сиэнэ аҕалбытын, эрдэ оонньооботоҕун эттэ.
— Бэйэм бэтэрээннэргэ төрдүс бөлөххө Өлөөн хамаандатын аатыттан күрэстэһэ сылдьабын. Эрдэ оонньообот киһи, бу сиэним Эрчим оонньуурун көрөн, интэриэһиргээн холонорго санаммытым. Дьиҥэ, отой оҕо сылдьан оонньообут киһи, билигин кырдьар сааспар дьаныардаахтык ылсан, дьарыктанан, бу сиэммин кытары «Манчаары оонньууларыгар» кытта сылдьабыт.

Онтон Эрчими бэйэтин сахалыы остуол оонньуутугар убайа аҕалбыт. Ол туһунан ийэтэ Сардана Кириллина кэпсиир:
— Эрчим саҥа оскуолаҕа киирэн баран, убайа хабылык, хаамыска оонньуурун көрөн, интэриэһиргиир буолбута. Онтон ыла «Модуҥҥа» дьарыктанар. Тренерэ Надежда Николаевна Белолюбская.
— Хабылык, хаамыска оонньуур миэхэ дуоһуйууну биэрэр. Бэйэбэр сыал туруорабын, онтон хайаан даҕаны ол сыалбар тиийэрбин оҥорон көрөбүн. Хабылык, хаамыска оонньуурбар ураты техникам суох, сүрүнэ —илии уонна мэйии бииргэ үлэлиэхтээхтэр, — диэн саамай эдэр күрэстэһээччи Эрчим Николаев этэр.
Саха остуол оонньууларынан хабылыгынан, хаамысканан оҕо да, кырдьаҕас да оонньуохтарын сөп. Оонньуурга сааһынан хааччах суох. XXII «Манчаары оонньууларын» хабылыкка, хаамыскаҕа саамай аҕам саастаах күрэстэһээччи 77 хаарыгар үктэннэ.


Гаврил Гаврильевич Иванов Бүлүүттэн сылдьар. Сахалыы остуол оонньуутунан сааһыран баран дьарыгырбытын туһунан маннык диэн кэпсиир:
— Хабылыгынан, хаамысканан мин 65 сааспын туолан баран оонньообутум. Онон бу киһи доруобуйатыгар, хамсанарыгар-имсэнэригэр туһалаах дии саныыбын. Мин билигин 77 хаарбар үктэнним, көрөргүт курдук, эдэр, сэниэ көрүҥнээхпин. Хаамысканан, хабылыгынан уон биир сыл дьарыгырдым, бу тухары өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллыбыт күрэхтэһиилэри биири да көтүппэтим, өрөспүүбүлүкэҕэ отуттан тахса мэтээллээхпин. Уопсайа улуус уонна эрэгийиэннээҕи күрэхтэргэ 80-ча мэтээллээхпин. Онтон 1968 сыллаахха, аан бастакы «Манчаары оонньууларыгар», ол саҕана «Спартакиада народов Севера», Бүлүү улууһуттан спортсмен быһыытынан чэпчэки атлетикаҕа, сүүрүүгэ 100, 200, 400 м кыттан турабын. Ол Спартакиада миэхэ спортивнай карьерабар суол арыйбыта, 57 сыл устата, хаамыска, хабылык баар буолан, успуорт эйгэтигэр сырыттым. Хаамыска, хабылык сааһыттан тутулуга суох, «Манчаары оонньууларыгар» мин саастыылаах үс киһи баар. Бэйэбититтэн уон сыл балыс 60 саастаах дьону кытары киирсэ сылдьабыт. Оҕолор саха остуол оонньууларын өрө туталлара үөрдэр. Быйыл мин Бүлүү улууһугар сэттэ оскуолаҕа 14 хаамыска, хабылык остуолун туруордум. Бүлүү хамаандатыгар баар сэттэ спортсмен онно тренер быһыытынан үлэлии сылдьаллар.
Өбүгэлэрбититтэн илдьэ кэлбит сахабыт остуолун оонньуулара көлүөнэни ситимниир үтүө үгэс буолан үүнэ-сайда турдуннар.
Стас ПОПОВ.
Уһулуу, таҥыы Авдей НЕУСТРОЕВ.
