Биһиги «Азия оҕолоро» пресс-кииҥҥэ үлэлиир сылдьаммыт Саха өрөспүүбүлүкэтин транспорка уонна суол хаһаайыстыбатыгар миниистирин Владимир Михайлович Сивцевы кытта көрсөн кэпсэппиппит.
Биһиги ыалдьыппыт
«Азия оҕолоро» ыытыллар кэмигэр Дьокуускай куорат олохтоохторо, ыалдьыттара кэрэ көстүүлээх элбэх да элбэх кыһыл оптуобустары хайаан да бэлиэтии көрбүт буолуохтааххыт. Холобур, биһиги «Азия оҕолоро» арыллыытыгар баран иһэн оптуобустар Россия араас регионнарыттан, тас дойдулартан кэлбит спортсменнары олордон баран колоннанан айаннаан иһэллэрин наһаа астына, үөрэ көрбүппүт.
Маны барытын ким тэрийбитий диэн толкуйдаан бараммыт, транспорт уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирин Владимир Михайлович Сивцевы кытта көрсөн кэпсэтэргэ санаммыппыт. Кини биһиги ыҥырыыбытын ылынан «Студия ыалдьыта» рубрикабытыгар кэлэн ыалдьыттаабыта.
Саҥа оптуобустар
Владимир Михайлович Сивцевы кытта көрсүһүүгэ бастакы боппуруоспут кыһыл оптуобустар туһунан буолбута. Бу кини салайан үлэлэтэр министиэристибэтин специалистарын улахан үлэлэрин түмүгэ буолар диэн бэлиэтээн эттибит.
– Биһиги бары өр кэтэспит тэрээһиммитигэр «Азия оҕолоро» норуоттар икки ардыларынааҕы VIII спортивнай оонньууларга спорстменнары транспорынан хааччыйыы саамай сүрүн үлэбит буолар. Транспорынан хааччыйыы үлэтигэр сыалай улахан киин үлэлиир. Мин коллегаларым, волонтердар, суоппардар суукка устата тохтообокко дьуһуурустубалыыллар.
Бу үлэҕэ аан бастаан оптуобустар маршруттарын схемата оҥоһуллубута. «Азия оҕолоро» оонньууларга транспорынан хааччыйыыга 250-тан тахса техника сүүрэ сылдьар. Итинтэн 40-ча оптуобус. Ол иһигэр 20-чэ туристическай кылаастаах оптуобус баар. Маны таһынан спортсменнары, судьуйалары, пресса үлэһиттэрин, ыҥырыылаах ыалдьыттары микрооптуобустар, легковой техникалар таһаллар. Культурнай тэрээһиннэргэ кыттар оҕолору, волонтердары таһарга эмиэ туспа оптуобустар бааллар. Маннык элбэх транспоры кэмигэр салайан, дьаһайан биэрэргэ сыалай хамаанда үлэлиир.
«Азия оҕолоро» оонньууларга транспорынан хааччыйыыга үлэ эрдэттэн барбыта. 2022 сыллаахха Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар 100 оптуобуһу атыыласпыппыт. Ол кэнниттэн былааннаахтык атыыластыбыт, – диэн кэпсээтэ биһиэхэ транспорт уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирэ Владимир Михайлович Сивцев.
Россияҕа оҥоһуллубут оптуобустар
Онтон бу оптуобустар ханна оҥоһуллан тахсыбыттарын туһунан ыйытыыга Владимир Михайлович маннык эппиэттээтэ:
– Бу оптуобустар Дьокуускай куорат иһигэр, куорат тас өттүгэр уонна улуустарга сүүрэллэригэр анаан атыылаһыллыбыттара. Комфортабельнай салоннаах, олорого табыгастаах кириэһилэлээх, сайын куйааска кондиционердаах, кыһыҥҥы тымныыларга анаан сылытар оһохтоох, икки хос таастаах түннүктэрдээх. Биһиги климатическай усулуобуйабытын барытын учуоттаан оҥоһуллубута. «КАВЗ», «ЛиАЗ», «ГАЗ», «ПАЗ» оптуобустар Горьковскай, Курганскай, Ликинскай, Павловскай курдук Россия улахан собуоттарыгар оҥоһуллан тахсыбыттара. Кэнники атыыласпыт «Волгобас» оптуобустарбыт Владимирскай уобаласка сакаастанан оҥоһуллубуттара. Маны таһынан алта туристическай опутуобуспутун Кытайтан сакаастаан ылбыппыт. Маҥан өҥнөөх, 55 миэстэлээх, 14 миэтэрэ уһуннаах, кып-кыраһыабай оптуобустары бэлиэтии көрбүт буолуохтааххыт. Ити Кытайга оҥоһуллубут туристическай опутуобустар. Уонна биир кыраһыабай оптуобуһу Дьокуускай куорат аэропордугар атыылаһан биэрдибит. Перонный оптуобус диэн. Ол аата пассажирдары аэропорт дьиэтиттэн самолекка диэри тиэрдэр туспа оҥоһуулаах оптуобус. Саха сиригэр тас дойдулартан, атын регионнартан кэлэр ыалдьыттарбытын көрсөрбүтүгэр диэн аэропорт техникатын эмиэ саҥардан биэрдибит.
Кыһыл өҥ – суолталаах бэлиэ
Салгыы биһиги кыһыл оптуобустар тас көстүүлэрин, дизайнын ким оҥорбутун туһунан ыйыталастыбыт. Владимир Михайлович кэпсээбитин курдук, дизайнын оҥорууга бастакы уочарат национальнай уратыбытын көрдөрбүттэр. Оптуобустар тас көстүүлэригэр дьыл эргиирин халандаарын эргимтэтин ойуулаабыттар. Кыһыл өҥү алҕаска талбатахтар. Бу өҥ суолга сэрэхтээх буолууну кытта ситимнээх. Уонна кыһыҥҥы туманнаах, хараҥа күннэргэ кыһыл оптуобус ыраахтан көһүннүн диэн эбит. Оптуобустар тас көстүүлэрин дизайнын Дьокуускай куорат дьаһалтатын кытта оҥорбуттар.
Сүрүн дьоннор суоппардар
– Владимир Михайлович, оптуобустар сырыыларыгар сүрүн миэстэни суоппардар ылаллар. «Азия оҕолоро» оонньууларга кинилэри хайдах сүүмэрдээн ылбыккытый?
– Ити саамай сөптөөх этии. Пассажирдары таһарга суоппардар кырдьык, саамай сүрүн дьоннор буолаллар. Ордук «Азия оҕолоро» аан дойдутааҕы таһымнаах оонньууларга кинилэргэ саамай улахан ирдэбил турбута. Ол курдук, суоппарынан 10 сылтан кырата суох үлэлээбит, сууттамматах, эйэҕэс майгылаах, ыраас, сырдык көстүүлээх буолуохтаахтар. Онон күүстээх ирдэбили, бэрэбиэркэни ааһан талыллыбыттара. Суоппардарга барыларыгар «Азия оҕолоро» оонньуулар формата бэриллибитэ. Кинилэр түүнү-күнү быһа үлэлииллэригэр биһиги эмиэ сөптөөх усулуобуйаны тэрийэбит, сыалларын-соруктарын ситиһэллэригэр көмөлөһөбүт.
***
Кэпсэтиибит түмүгэр Владимир Михайлович Сивцевка махтанан тураммыт, «Бэлэм буол», «Чуораанчык», «Колокольчик», «Юность Севера» сурунааллары уонна «Азия оҕолоро»: Спорт. Доҕордоһуу» диэн оҥоһук куонкуруһун кыайыылааҕын үлэтин – Эдьигээн улууһун оҕолоро оҥорбут харысхал бэлиэлэрин туттардыбыт.
Владимир Михайлович юнкордарга ситиһиилэри, инникигэ эрэли уонна доҕордуу сыһыаны баҕарда, интервью ылбыппыт иһин махтанна.
Түгэнинэн туһанан, кэпсэтиини ыыппыт, Чурапчы улууһуттан сылдьар Вилена Стручкова, Вадим Колесов Чурапчы – Аллара Бэстээх – Чурапчы маршрутунан олохтоммут кыһыл кыраһыабай оптуобус сырыытын олохтообуттарын иһин миниистиргэ махталларын биллэрдилэр. Дьон бу чэпчэки сыаналаах оптуобус сырыытынан туһанара элбэх буолан, билиэккэ тиксибэттэрин туһунан эттилэр.
Биһиги юнкор доҕорбут, Чурапчы гимназиятын VIII кылааһын үөрэнээччитэ Вилена Стручкова 2022 сыллаахха муус устар ыйга «Автобус сырыыта – Чурапчыга саҥа сүүрээн» диэн аан бастакы рейс туһунан keskil14 саайка сырдаппыта https://keskil14.ru/avtobus-syryyta-churapchyga-sa-a-s-reen/
***
Саха өрөспүүбүлүкэтин транспортка уонна суол хаһаайыстыбатыгар миниистирэ Владимир Михайлович Сивцевы кытта Вилена Стручкова, Вадим Колесов интервьюлара: https://vk.com/wall-199463452_21243
Алена ТАППЫРОВА, VI кылаас, Уолба, Таатта
Алена КСЕНОФОНТОВА, VII кылаас, Хадаар, Чурапчы
Света Заровняева хаартыскалара
«Азия оҕолоро» оҕо пресс-киинин юнкордара