Биһиги эһэбит төрдө-ууһа, ырыаҕа ылламмыт, тойукка туойуллубут Улуу Элиэнэ эбэбит үөһүгэр томтойон үөскээбит Тойон Арыыттан төрүттээх. Кини 1930 сыллаахха, тохсунньу ый 28 күнүгэр 1-кы Малдьаҕар нэһилиэгэр, сытыары сымнаҕас майгылаах, сүрдээх иллээх Николай Леонтьевич уонна Матрена Степановна Харитоновтар дьиэ кэргэнигэр түөрт уол оҕоттон иккис оҕонон күн сирин көрбүтэ.
Аҕата 10 саастааҕар икки хараҕынан көрбөт буолан, оҕолор уонна аҕалара, ийэлэрин көрүүтүгэр хаалбыттара. Ийэлэрэ, оччотооҕу колхоз ыарахан үлэтигэр түүннэри-күннэри үлэлээн, хара көлөһүнүн тоҕон, сэрии ыар сылларын аччык аҥардаах туораабыттара.
Эһэбит 84 сааһыгар тэп курдук тилигирии, үөрэ-көтө сылдьан, ыарахан ыарыы эмискэ буулаан кылгас кэм иһигэр суох буолбута.
Кини Покровскай куорат сэрии уонна үлэ бэтэрээннэрин Сэбиэтин бочуоттаах бэрэссэдээтэлэ, Хаҥалас улууһун уонна 2-с Малдьаҕар нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо Василий Николаевич, Хаҥалас улууһун Дархан оһуохайдьыта, Ленин төрөөбүтэ 100 сааһын туолуутугар анаммыт «Үлэҕэ килбиэнин иһин» мэтээл, «Тыыл уонна үлэ ветерана», «Потребкооперация туйгуна» бэлиэлэри кытары РФ Киин Сэбиэтин «Россия потребкооперациятын сайдыытыгар киллэрбит кылаатын иһин» уордьан кавалера.
Харитонова Елизавета Константиновна сэтинньи ый 11 күнүгэр 1932 сыллаахха урукку Орджоникидзевскай, билигин Хаҥалас улууһун 2-с Малдьаҕар нэһилиэгэр Константин Павлович уонна Елена Васильевна Григорьевтар дьиэ кэргэттэригэр иккис оҕонон төрөөбүтэ. Соҕотох ийэҕэ иитиллэ сырыттаҕына, убайыгар Григорьев Павел Павловичка ииттэрэ биэрбиттэр. Бииргэ төрөөбүттэр бэһиэлэр этэ. «Буор муосталаах, муус түннүктээх, көмүлүөктээх балаҕаҥҥа олорор этибит. Сэрии буолбутун арыыга сылдьан истибитим. Дьахталлар алаадьылаан дьоннорун атаара, Улахан Ааҥҥа тахсыбыттара. Сэрии кэмигэр оҕуруокка: хортуоппуй, хаппыыста, оҕурсу көрүүтүгэр үлэлээбитим. Кэриэй Дьаакып диэн киһи табах олордоро. 15-16 сааспыттан сүөһү көрүүтүгэр үлэлээбитим. Баҕадьаҕа Павлова Марфалыын тыһаҕас көрбүппүт. Сэрии кэмигэр ас-таҥас олох мөлтөх. Ол да буоллар оҕо-оҕо курдук оонньуур этибит: маайкалыыбыт, сасыһабыт, колхуостаах буола, классиктыыбыт», — диэн уруккуну кэпсиир.
Эһэбит сэлиик, сүүрүүк аттары баайа, сүүрдэ сылдьыбыт, араас хоһоону хоһуйбут, үтүмэн ырыаны ыллаабыт, тамадаалаан хайҕаммыт, оһуохайдаан аатырбыт, бар дьонун биһирэбилин ылыан ылбыт, киһи киэнэ кэрэмэһэ, үлэһит киэнэ бастыҥа буоларыттан, биһиги кининэн күөн туттабыт. Кини оҕолоро, сиэннэрэ эбэлэрин-эһэлэрин утумнаан, сырдыкка, кэрэҕэ талаһан, үчүгэй үлэһит дьон утумнарын салҕаан төрөөбүт улуустара чэчирии сайдарын туһугар туох баар сатабылларын барытын ууран туран үлэлии-хамныы, түбүгүрэ сылдьаллар.
Харитонова Аурелия, 6 кылаас ийэтинээн Татьяна Харитоновалыын, Тихонов Дархан, 11 кылаас. М.Е.Васильева аатынан 2 Малдьаҕар орто оскуолата, “УОТ” медиакиин
