Күрэс төрүт көрүҥнэригэр XXII «Манчаары оонньууларыгар» гиирэни анньыы түмүктэннэ. Икки күн устата өрөспүүбүлүкэ саамай күүстээх 124 күрэстэһээччитэ, ол иһигэр 24 оҕо, күөн көрүстэ.
Гиирэ анньыыта «Манчаары оонньууларыгар» саҕаланыаҕыттан, 1968 сылтан баар.
Мэҥэ Хаҥаластан төрүттээх Дьокуускай куоракка олорор, спорт бэтэрээнэ Валерий Саввич Слепцов гиирэ анньыытын көрүҥэр олус кыһаллар. Улахан күрэхтэһиилэри кэтээн көрөр. Эдэригэр тустуунан, хапсаҕайынан, гиирэ анньыытынан дьарыктаммыт.
– Бэйэм 1977 сыллаахха «Манчаары оонньууларыгар» кытта сылдьыбыттым. Хаһыс буолбуппун өйдөөбөппүн эрээри күөн көрсөөччүлэрим бары маастардар этилэр. Гиирэ анньыыта саха киһитигэр сөп түбэһэр. Тоҕо диэтэххэ, саха этэ-хаана күүстээх, кытаанах. Ол гынан баран, ордук оҕолору дьарыктыыр дьоҥҥо туһаайан этиэхпин баҕарабын – оҕолор уҥуохтара бөҕөргөөбүтүн кэннэ бу көрүҥҥэ дьарыктыыр ордук, – диэн В.С. Слепцов кэпсиир.
«Манчаары оонньууларын» түһүлгэтигэр кытта сылдьар оҕолору кытта көрсөн кэпсэттибит.
Чурапчытааҕы физическай култуура уонна спорт институтун 2-с курсун устудьуона Саина Брызгалова аан бастаан гиирэни илиитигэр 7-с кылааска үөрэнэ сылдьан туппут.
– Спортивнайдык эттэххэ, адреналин соҕус этэ. Гиирэ анньыытыгар ордук техника улахан оруолу оонньуур. Мин бэйэм кыра ыйыыһынынан үлэлиирбин сөбүлүүбүн, – диэн кэпсиир Саина.
Өлүөхүмэ улууһуттан сылдьар Юлияна Филиппова XXII «Манчаары оонньууларын» чемпионун аатын ылла. Кини 60 кг үөһээ ыйааһыҥҥа 160-ну анньан бастыҥ көрдөрүүнү ситистэ.
– Мин илиибэр ылбыт аан бастакы гиирэм алта киилэлээх этэ. Көстүүтүнэн ыарахан баҕайы курдук этэ. Көтөҕөн көрбүтүм арай чэпчэки баҕайы. Гиирэнэн дьарыктаныахпын баҕаран, эрчиллэн барбытым. Гиирэҕэ тактика, техника элбэҕи быһаарар. Тоҕо диэтэххэ, күүс киһиэхэ барытыгар баар. Ону сөпкө туһаныахха, сайыннарыахха наада. Тренерим этэрин олох үчүгэйдик истэбин, барытын толоробун, – диэн санаатын үллэстэр «Манчаары оонньууларын» чемпиона Юлияна Филиппова.
Хаҥалас күрэстэһээччитигэр Николай Ивановка XXII «Манчаары оонньуулара» хаһан да умнуллуохтара суоҕа. Тоҕо диэтэххэ, бу кини өрөгөйүн күнэ. Николай 65 киилэттэн үөһээ ыйааһыҥҥа 158-та анньан иккис миэстэни ылла.
Кини гиирэ анньыытынан 7-с кылаастан дьарыктанар. Бу дьарыкка табаарыһа ыҥырбыт.
– Бастаан гиирэ илиигэр кэлэн түһэрэ ыарыылаах этэ. Ол да буоллар дьарыкпын бырахпатаҕым. Уопутуран иһэбин. Күүс дуу техника диэҥҥэ, мин техника быдан быһаарар диибин. 16-лаах гиирэнэн төһө баҕарар барабын. 24-тээх гиирэҕэ тактиканы туһаныахха наада, – диэн кэпсиир XXII «Манчаары оонньууларын» призера Николай Иванов.
Сунтаар улууһуттан сылдьар тренер Вячеслав Платонов оҕолор ортолоругар гиирэни анньыы лаппа сайдыбытын бэлиэтиир: «Урут 16-лаах гиирэни оҕолор анньар эбит буоллахтарына, билигин 20 киилэлээх буолбут. Оҕолор 70-80-ну холкутук анньалларын киһи астына көрөр», – диэн санаатын үллэһиннэ.
Гиирэ анньыытын чемпионнарын, призердарын эҕэрдэлиибит уонна ааҕааччыларбытыгар анаан кыайыылаахтар ааттарын күрэхтэһии боротокуолуттан ылан бэчээттиибит.
Янис СЫСОЛЯТИН, VIII кылаас, Лөгөй лиссиэй-интэринээтэ, Уус Алдан
Туйаара Мамонтова видеота, хаартыскалара, IX кылаас, Танда орто оскуолата, Уус Алдан
«Кэскил» пресс-киин юнкордара
Чемпионы и призеры ХXII Спартакиады по национальным видам спорта. Гиревой спорт
с. Ытык-Кюель, Таттинский улус, 7-12 июля 2025 год
До 65 кг (юноши): I — Харатаала Арчылан (Намский 149,5); II — Румянцев Василий (Усть Алданский 134,5); III — Борисов Артемий (Вилюйский, 131).Тренер победителя — Окоемов Иннокентий Николаевич.
Св. 65 кг (юноши): I — Деркач Егор (г. Якутск 172,5); II — Иванов Николай (Хангаласский,158); III — Сергин Арсен (Вилюйский,154,5). Тренер победителя — Егоров Илья Иванович.
До 63 кг (мужчины): I — Протопопов Виталий (Усть Алданский, 96,5); II — Окоемов Иннокентий Намский 93,5; III — Адамов Валентин (Мегино-Кангаласский, 77). Тренер победителя — Гоголев Алексей Михайлович.
До 63 кг (мужчины): I — Попов Егор (Чурапчинский, 120); II — Ощепков Николай (Сунтарский, 98,5); III — Адамов Владлен (Мегино-Кангаласский, 90,5). Тренер победителя — Попов Егор Петрович.
До 73 кг (мужчины): I — Оленов Владимир (Горный, 130); II — Рожин Егор (Верхневилюйский, 102,5); III — Дунаев Ян (Намский, 89). Тренер победителя — Дьячковский Василий Николаевич.
Св. 60 кг (девушки): I — Филиппова Юлиана (Олекминский, 160); II — Янобердинова Александра (Усть Алданский, 130); III — Потапова Алена (Чурапчинский, 113). Тренер победителя — Филиппов Владислав Николаевич.
До 60 кг (девушки): I — Иванова Тая (Намский-1, 32); II — Петрова Светлана (Хангаласский, 88); III — Габышева Ильяна (Таттинский-1, 82). Тренер победителя — Окоемов Иннокентий Николаевич.
До 58 кг (женщины): I — Тарасова Сардана (Таттинский — 1, 63); II — Иванова Елена (Среднеколымский, 60); III — Юргина Алена (Чурапчинский, 59). Тренер победителя — Дьячковский Василий Николаевич.
До 63 кг (женщины): I — Михайлова Надежда (Верхневилюйский, 67); II — Барашкова Александра (Чурапчинский, 64); III — Петрова Оксана (Хангаласский, 62). Тренер победителя — Кардашевский Николай Сергеевич.