Олунньу 4 күнүгэр оскуолабыт төрүттэммитэ 110 сылыгар аналлаах “Федотовскай ааҕыылар” өрөспүүбүлүкэтээҕи куонкурс буолан ааспыта. Бу куонкурус оскуолабыт бочуоттаах мецената, «Республикатааҕы инвестиционнай компания (РИК)» бастакы генеральнай дириэктэрэ, Россия бочуоттаах тутааччыта, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Чурапчы улууһун, Чурапчы, Одьулуун, Хадаар нэһилиэктэрин бочуоттаах гражданина Александр Иванович Федотов сырдык кэриэһигэр аналлаах. Быйыл бэһис төгүлүн ыытыллар. Томпо, Хаҥалас уонна Чурапчы улуустарыттан физикаҕа, математика дьоҕурдаах оҕолор кэлэн кыттыыны ыллылар. Ону таһынан Дьокуускай куораттан учуонайдар, биллэр учууталлар, салайааччылар кэлэ сырыттылар.
Саха өрөспүүбүлүкэтин Эдэр педагогтар түмсүүлэрин салайааччытын Мотрёна Семеновна Федосееваны көрсөн кэпсэттим.
– Үтүө күнүнэн, Мотрёна Семеновна, Эдэр педагогтар түмсүүлэрин туһунан кылгастык кэпсиэххит дуо?
– Байдам, дорообо! Биһиги түмсүүбүт эдэр педагогтары түмэр. Түмсүү үлэтин сүрүннүүр активка 20-тан педагог баар. Хас биирдии улууска бэйэбит бэрэссэдээтэллээхпит уонна чилиэннэрдээхпит. Биһиги түмсүүбүт эдэр педагогтарга оҕону үөрэтэргэ методическай даҕаны, психологическай даҕаны өттүнэн көмө буолар. Үөрэх былаанын, рабочай программа оҥорорбутугар бэйэ-бэйэбитигэр көмөлөһөбүт, сүбэлэһэбит.
– Физика, математика учуутала буоларга туох нааданый?
– Ыллын да биирдэ учуутал буолан хаалбаккын. Мин санаабар, математикаҕа оскуола эрдэҕиттэн талааннаах, дьоҕурдаах оҕо салгыы өссө элбэхтик үөрэнэн, бэйэтин сатабылын сайыннаран, элбэхтэ үлэлээн үчүгэй учуутал буолан тахсыан сөп. Физико-математическай хайысхаҕа бастатан туран, логическай толкуй олус наада.
– Эн санааҕар, бу предметтэр дойду сайдыытын кытта туох ситимнээхтэрий?
– Физика, математика предметтэрэ биһиги дойдубут сайдыытын кытта чугас ситимнээхтэр. Хас биирдии салайааччы дойду сайдыытын ырытан, хайысхалаан, салайан биэрэригэр логическай толкуйдаах буолар. Дойдуну сайыннарыы диэн сүрдээх улахан систиэмэ. Манна хас биирдии бырайыак алгоритм курдук толкуйдаан оҥоһуллар. Холобур, стартовай туочукаттан түмүктүүр туочукаҕа диэри үбү-харчыны ыһа-тоҕо туттубакка, экономиялаан, ол гынан баран хаачыстыбалаахтык үлэни хайдах тэрийиэхтээҕин систиэмэлээн оҥорор. Оннук толкуй сатабылын физика, математика предметтэрэ биэрэллэр. Билигин технолгия өттүнэн дойдубут күүскэ сайда турар. Ону кытта физика, математика предметтэрин суолталара өссө үрдээтэ.
Байдам ЕФИМОВ, V кылаас,
С.Д. Флегонтов аатынан Хадаар орто оскуолата, Чурапчы