Арктикатааҕы агротехнологическай университекка тыа хаһаайыстыбатын наукатын доктора, СӨ наукаҕа уонна тиэхиньикэҕэ судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата Айаал Степанов аатынан «Ростсельмаш» собуот кылааһа аһылынна.
Муус устар 29 күнүгэр өрөспүүбүлүкэ биир биллэр судаарыстыбаннай диэйэтэлэ Айаал Иванович Степанов аатын Арктикатааҕы агротехнологическай университет инженернэй факультетыгар «Ростсельмаш» тэрийбит кылааһыгар иҥэрдилэр.
Кыттыыны ыллылар: Ил Түмэн тыа сирин уонна аграрнай политикатын бастайааннай кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин, Уһук Илин эҥэрдээҕи федеральнай уокурук территориальнай маркетинын управляющая Евгения Ложкина, «Туймаада» АО Агрохолдинг гендириэктэрин бастакы солбуйааччы Алексей Гуляев, СӨ бааһынай хаһаайыстыбаларын уонна кээпэрэтииптэрин ассоциациятын президенэ Александр Артемьев, «Наука» ООО гендириэктэрэ Полина Охлопкова, СӨ тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин департаменын салайааччыта Дмитрий Махаров, СӨ «Служба земледелия РС(Я)» тэрилтэ салайааччыта Афанасий Семенов.
АГАТУ ректорын эбээһинэһин толорооччу Константин Константинович Кривошапкин тэрээһини арыйар киирии тылыгар бу мультимедийнэй оборудованиенан хааччыллыбыт үрдүк технологиялаах кылаас аныгы кэм испэсэлиистэрин – устудьуоннары үөрэтиигэр сүрүн тирэх буолар аналлааҕын бэлиэтээтэ:
- Билиҥҥи кэмҥэ биһиги дойдубутугар уонна аан дойдуга даҕаны, киһи доруобуйатыгар буортута суох бородууктанан хааччыйыы боппуруоһа сытыытык туран эрэр. Бу кылаас көмөтүнэн устудьуоннар агроинженерияҕа, үүнээйини хомуйар тиэхиньикэҕэ, араас оҕуруот аһын аныгы технологиянан үүннэриигэ саҥа билиини ылыахтара. Россия киэҥ иэннээх сиригэр-дойдутугар үчүгэй хаачыстыбалаах органическай бородууксуйаны үүннэрэн, оҥорон, нэһилиэнньэни хааччыйар сорук турар.
Ростов-на-Дону куораттан бу кылаас аһыллыытын сиэригэр-туомугар «Ростсельмаш» собуот сүрүннүүр менеджера Юрий Иванович Давиденко кэлэн кытынна. Бу кылаас туһунан кэпсэтиини Айаан Иванович өссө 2018 сыллаахха ыыппыт.
- Мин Айаал Ивановиһы тус бэйэтин кытта ол кэмҥэ билсибиппин. 2017 cыллаахха кини делегация састаабар биһиги собуоппутугар сылдьыбыта. Онно маннык кылааһы арыйан, биһиги тиэхиньикэбитин манна туруорарга кэпсэппиппит.
Айаал Степанов дьиэ кэргэнин аатыттан аҕата, РФ үтүөлээх артыыһа, СӨ норуодунай артыыһа, П.А.Ойуунускай аатынан государственнай бириэмийэ лауреата, Мэҥэ Хаҥалас улууһун бочуоттаах олохтооҕо Иван Прокопьевич Степанов уонна ийэтэ Татьяна Георгиевна аныгы кэм ирдэбилигэр эппиэттиир кэбиниэти тэрийбиттэригэр ис сүрэхтэриттэн махтаннылар, аҕата харда тылыгар:
- Дьикти кэбиниэт. Биһиги оҕолорбут маннык кэбиниэттэргэ үөрэниэхтээхтэр. Бу кэбиниэккэ мин оҕом аата иҥэриллибитигэр олус үөрдүм. Мин бэйэм наар сайылыгы кэрийэн улааппытым, дьонум үөрэхтэрэ суох этэ. Айаал эмиэ сайынын тыа сиригэр сайылыыра, тыа олоҕун кыра эрдэҕиттэн билэрэ. Бу кэбиниэккэ үөрэнэн, устудьуоннар Айаал кэриэһин үрдүктүк туталларыгар баҕарабын.
Кэргэнэ, худуоһунньук идэлээх Эдита Геннадьевна Степанова махталын биллэрдэ, ахтыы-кинигэ сотору тахсыахтааҕын туһунан кэпсээтэ:
- Айаал тиэхиньикэҕэ уонна аныгы технологияҕа олус сатабыллаах этэ. Онон бу хайысханан дьарыктанар ыччаты наһаа өйүүрэ. Сотору тахсыахтаах кинигэҕэ элбэх дьон ахтыытыгар бу туһунан бэлиэтээбиттэр.
Кэбиниэт арыллыытыгар сүүрбүт-көппүт, улахан үлэни ыыппыт техническэй наука кандидата, доцент Юрий Жигмитович Дондоков 2016 c. «Ростсельмаш” собуокка сылдьыбыт:
- Собуокка сылдьыбытым, миэхэ ураты өйдөбүлү хаалларбыта. Аны билигин биһиги устудьуоннарбыт манна кыттыһаллара улахан хардыы, төһүү буолар. Бу бырагырааманан «Ростсельмаш” тиэхиньикэтэ манна кэлиэхтээх. Аныгы тиэхиньикэ кэлиитэ өрөспүүбүлүкэ тыатын хаһаайыстыбата сайдыытыгар улахан оруолу оонньуо.
СӨ үөрэххэ уонна наукаҕа миниистирин солбуйааччы Михаил Присяжнай «Ростсельмаш» хампаанньаны Саха өрөспүүбүлүкэтин аграрнай үөрэхтээһинин сайдыытыгар оҥорбут кылаатын иһин махталын биллэрдэ:
- Бу кэбиниэт арыллыытын суолтата олус улахан. Айаал Иванович өссө даҕаны бэйэтин норуотугар, өрөспүүбүлүкэтигэр сулууспалыыр курдук мин маны көрөбүн.
Бу тэрээһиҥҥэ өссө биир үөрүүлээх түгэнинэн устудьуоннарга Айаал Степанов аатынан стипендияны туттарыы буолла.
Сардаана Степанова, устудьуон:
- Мин бэйэм Мэҥэ Хаҥалас улууһун Ороссолуода агрооскуолатын бүтэрбит буолан, тыа хаһаайыстыбатын оҕо эрдэхпиттэн интэриэһиргиибин. Тыа хаһаайыстыбата – биһиги олохпут биир сүрүн чааһа. Чопчу тыа хаһаайыстыбата дьону аһылыгын хааччыйар. Бу бырамыысалыннас элбэх эйгэтин сырьенан хааччыйар экономика биир хайысхатынан буолар. Ол иһин агроинженер идэтэ биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр олус суолталаах диэн бэлиэтиибин. Бу үөрэх кылааһын арыйар тэрээһиҥҥэ миэхэ тыа хаһаайыстыбатын наукатын доктора Айаал Степанов аатынан стипендияны туттардылар. Айаал Иванович өрөспүүбүлүкэҕэ тыа хаһаайыстыбата сайдарыгар улахан кылаатын киллэрбит киһи буолар. Кини киниттэн холобур ылан, бэйэм сэмэй кылааппын киллэриэм диэн баҕа санаалаахпын.
Варвара Трофимова, устудьуон:
- Билэрбит курдук, билигин тиэхиньикэ сайда турар. Онон маннык кэбиниэт арыллан, устудьуоннар үөрэнэн, Саха сиригэр тыа хаьаайыстыбатын сайыннарыахтаахтар. Саҥа тиэхиньикэ тыа олохтоохторугар күүс-көмө буолар. Мин АГАТУ агроинженерия хайысхатыгар киирэн, билиибин олоххо киллэрэргэ дьулуһуом. Миэхэ Айаал Иванович Степанов аатынан стипендиятын анаабыттарыгар махталбын тиэрдэбин. Айаал Степанов тыа хаһаайыстыбатын үөрэхтээхтэригэр барыбытыгар холобур буолар.
Аныгы ирдэбилгэ эппиэттиир кэбиниэккэ инженернай факультет устудьуоннара дьарыктаныахтара. Маннык ураты кэбиниэт саҥа технологияны уонна тыа хаһаайыстыбатын аныгы тиэхиньикэтин баһылаабыт испэсэлиистэр үөрэнэн тахсалларыгар төһүү буолуо.
keskil14.ru