Амма улууһун Эмис нэһилиэгин спорт салаатыгар бүгүҥҥүттэн оҕолорго тустуу секцията саҕаланна.
Биһиги нэһилиэкпитигэр Саха өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх тренерэ Аркадий Николаевич Тастыгин ананан үлэлии кэллэ. Бу бэлиэ түгэни куоттарбакка, мин кинини көрсөн кэпсэттим.
– Аркадий Николаевич, Эн бэйэҥ тустуу эйгэтигэр хайдах кэлбиккиний?
– Киһи ханнык кэмҥэ олороруттан тутулуга суох, кини тугу интэриэһиргээбитэ барыта оҕо сааһыттан саҕаланар. Мин бэйэм Мэҥэ Хаҥалас Хорообутуттан төрүттээхпин. Тустууга уһуйбут, сирдээбит, дьарыктаабыт бастакы тренерим Степан Ильич Сергучев буолар. Салгыы дойдубар Хорообукка Михаил Гаврильевич Кожуровка дьарыктанан, күн бүгүнүгэр диэри тустуу эйгэтигэр үлэлии-хамсыы сылдьабын. Тренер быһыытынан хоту Эдьигээҥҥэ, ол кэнниттэн дойдубар Мэҥэҕэ бу кэмҥэ диэри үлэлээн кэллим. Билигин Эмис нэһилиэгэр ананан үлэм бастакы күнүн саҕалаатым.
Эмис нэһилиэгэ миэхэ атын, туспа дойду буолбатах. Манна мин чугас доҕорум, эһиги бэркэ диэн билэр, умнубакка саныыр биир дойдулааххыт, өрөспүүбүлүкэҕэ оҕо тустуута сайдарыгар суолун-ииһин хаалларбыт тренер Илья Анатольевич Солдатов үлэлээн-хамсаан ааспыта. Онон манна ананан кэлбитим – улахан эппиэтинэс.
– Үлэҕин туохтан, хайдах саҕалыыр былааннааххыный?
– Үлэбин аан бастаан оҕолору мунньууттан, түмүүттэн саҕалыыбын. Бүгүн тустуунан дьарыктаныан баҕалаах элбэх оҕо кэлбитин көрөммүн үөрдүм. Оҕолору кытта билистибит, бастакы дьарыкпытын бэркэ саҕалаатыбыт.
– Аркадий Николаевич, Эн санааҕар, оҕолор тустууларыгар ситиһии хайдах кэлэрий?
– Оҕо тустууга ситиһиитэ элбэх киһи үлэтин түмүгэ буолар. Онуоха бастатан туран, оҕо баҕата, төрөппүт өйдүүрэ, учуутал өйүүрэ наада. Ханнык баҕарар балаһыанньаҕа оҕо, төрөппүт, учуутал буоламмыт биир өйгө-санааҕа киирэммит үлэлээтэхпитинэ, кыайыы, ситиһии кэлэр.
– Оччоҕо тустуу аҥардас эрчиллии, күрэхтэһии эрэ диэн буолбакка, дьиэ кэргэн, оскуола үлэтигэр эмиэ туһалаах.
–Оннук. Тустуу биһиги курдук тыйыс айылҕалаах дойдуга оҕону иитиигэ, чуолаан улааппыт, улаатан эрэр оҕо эр киһи буолан тахсарыгар, бэйэтин кыанарыгар, бигэ өйдөөх-санаалаах буоларыгар улахан көмөлөөх. Биһиги, сахалар, Аан дойдуга тустуунан биллибиппит. Тустуу биһиэхэ, сахаларга, туһалааҕын олимп чыпчаалыгар тахсыбыт тустууктарбыт туоһулууллар. Хайдах да балаһыанньаҕа тустуу саха норуотун чиэһин көмүскүү туруоҕа.
– Аркадий Николаевич, хоруйдарыҥ иһин барҕа махтал. Үлэҕит ситиһиилээх буоллун диэн баҕа санаабын этэбин.
– Эрчим, эйиэхэ махтал. Саҥа сиргэ үлэбин саҕалыырбар интэриэһиргээн кэлэн ыйыталаһан, кэпсэтэн, сэҥээрэн барбыккыттан олус үөрдүм.
Эрчим НИКОЛАЕВ, VIII кылаас,
В.М. Новиков-Күннүк Уурастыырап аатынан Эмис орто оскуолата, Амма