Үһүйээннэргэ, номохторго кэпсэнэринэн, Манчаары Баһылай айылҕаттан күүстээх кус быһый киһи. Кырдьан да баран тоҥуу хаарынан бэрт түргэнник сүүрэрэ, күрүө үрдүнэн ойоро уос номоҕор сылдьар. Онтон аныгы кэмҥэ Манчаары Баһылай аата-суола успуорт үрдүк чыпчаалыгар ыҥыра-угуйа турар.
Күрэс төрүт көрүҥнэригэр XXII «Манчаары оонньууларыгар» сүүрүү көрүҥэр от ыйын 9-10 күннэригэр «Дьулуруйар Ньургун Боотур» стадиоҥҥа түөрт дистанцияҕа ыытылынна: 10000, 5000, 3000 уонна 100 миэтэрэҕэ. Уопсайа 160 кыттааччы баарыттан – 62 оскуола үөрэнээччитэ (30 кыыс, 32 уол).
Уус Алдан улууһун Мүрү 2 №-дээх орто оскуолатын үөрэнээччитэ, 3000 миэтэрэ дистанцияҕа сүүрбүт 14 саастаах Диана Егорова муҥутуур кыайыылаах буолла. Тренердэрэ – Мария Слепцова уонна Иннокентий Колодезников.
– Мин сүүрүүгэ доруобуйам чөл буоллун диэн кэлбитим. Уонна бу «Манчаары оонньууларыгар» кэлэн турабын. Сүүрүүгэ саамаай ыарахана финишка тиийии буолар. Хаалбат туһугар сырсыахтаахпын чопчу билэбин. Уонна кытаанах майгы наада, – диэн санаатын үллэһиннэ Диана Егорова.
Мэҥэ Хаҥаластан сылдьар Сэбиэскэй Сойуус Геройа Федор Кузьмич Попов аатынан Баатара орто оскуолатын кадетскай кылааһын үөрэнээччитэ, 17 саастаах Георгий Новиков 5000 миэтэрэҕэ сүүрдэ. Тренэрэ Дмитрий Павлов.
– Сүүрүүнэн бу сылтан дьарктанан саҕалаабытым. Күрэхтэһиигэ кыттыбыппар физкультура учуутала «сүүрүүнэн дьарыктаныаххын сөп эбит» диэн сүбэлээбитэ. Ону тута ылынан сбордарга сылдьан саҕалаабытым. Көрдөххө, сүүрүү судургу, чэпчэки курдук эрээри, уһун дистанцияҕа сүүрэр ыарахан. Мин санаабар, кытаанах майгылаах киһи ону тулуйар. Төһө да таалын астар, тугун эмит ыарыйда да, дистанцияҕын тиһэҕэр тиэрдиэхтээххин, – диэн кэпсиир Георгий Новиков.
Мин Георгийтан Манчаары Баһылайга кини бэйэтин тугунан майгыннатарын ыйыттым.
– Бука, түргэн, быһый атахпынан майгынныырым буолуо. Уонна Мэҥэ Хаҥаластан кэлбит буоламмын, Манчаары сиэнэ «Манчаары оонньуларыгар» кытта сылдьарбыттан киэн туттабын! – диэн хоруйдаата.
***
Д.П. Коркин аатынан Чурапчытааҕы спортивнай оскуола үөрнээччитэ, 15 саастаах Эрчимэн Драгунов 5000 миэтэрэҕэ сүүрдэ. Тренэрэ Гаврил Нохтунскай.
– Мин дьонум, аймахтарым, дьиэ кэргэним бары кэриэтэ күрэсчиттэр буолан мин эмиэ кинилэр туйахтарын хатаран сүүрүк буоллум. Кылгас дистанцияны – 800 миэтэрэни быдан ордоробун, уһун кыратык ыарырҕатабын. Сүүрүк киһиэхэ бастатан туран бэрээдэги тутуһарга кытаанах ирдэбил турар, – диэн этэр.
Эрчимэн бэйэтин Манчаары Баһылайга түргэн-тарҕан туттунуулааҕынан, тулуурунан ордук майгыннатар.
***
Чурапчыттан сылдьар биллэр тириэньэр Иван Чиркоев XXII «Манчаары оонньууларын» түһүлгэтигэр сүүрүүгэ Чурапчы быһыйа Дьулустан Елисеев 10000 миэтэрэ дистанцияҕа муҥутуур кыайыылаах буолбутуттан олус үөрэн сылдьар.
– Дьулустааны кыра эрдэҕиттэн көрөн билэбин. Чурапчыга интэринээт-оскуолаҕа үөрэммитэ. Наһаа ситиһиилээхтик уонна дьарыгын бырахпакка форматыгар сылдьарын көрөн астынным. Чурапыларга кыайыыны аҕалбытыттан олус үөрдүм. Быйылгы «Манчаарыны» тэрийэн ыыппыт Таатта дьонугар махталбын биллэрэбин. Улахан тэрээһиннээх үлэни көрүстүлэр. Хас сырыы аайы «Манчаары оонньуулара» үрдүк таһымҥа ыытыллара саха успуордугар сайдыы суола баарын көрдөрөр, – диэн санаатын үллэһиннэ.
Янис СЫСОЛЯТИН, VIII кылаас, Лөгөй лиссиэй-интэринээт, Уус Алдан
Туйаара Мамонтова видеота, IX кылаас
Ыытааччы Янис Сысолятин
«Кэскил» оҕо пресс-киинин эдкора